Item details
Item ID
KK1-0800
Title Nhkum ni nat dama lu ai lam (The Nhkum people who got spirits as their wife-takers)
Description Transcription (La Ring)
Moi shawng de da nhkum ni gaw nat dama lu ai da. Dai kaning re i nga yang she dai dai e dai nhkum la wa gaw jaugawng sha grai gawng jaw wo nam na dusat dumyeng chyu chyu gap chyu gap sha ai. Gap chyu gap sha ai da, nat ma chye dumsa ai da dai jaugawng wa gaw. Nat ma chye dumsa ai wa lani mi na gaw ashe dai wo nat ni na shan nga langai mi gap hkrup ai da. Dai gap hkrup gap gaw gap hkra sai wa she gap hkra dat nna she hkan hkrai hkan hkan hkrai hkan kade hkan tim nmu mat kade hkan tim nmu mat rai na she e nmu mat yang gaw nsin sin mat ai da yaw. Nsin sin mat na she e mamhtu yoilu hte ring nga na nna she "Wora kaw daina gaw nsin sin mat sai gaw wora kaw shang manam na re ngu na she" dai de shang wa yu yang she moi na shanhte a kaji kawoi prat na e dai jan wa she mamhtu yoilu hte ring nga na nga nga ai. Shi du jang gaw kajawng ai hte she "Ga nang ya nang de wa kaning rai na dam pru wa ta, ya ndai gaw jahtung nat jahtung ni a shara she re gaw" nga tsun ai da. "Nang hparai nang de du ai" ngu yang "Htaw ashe chyahkyi shan nga langai mi gap dat ai dai hkan lung wa ai re" ngu jang "Dai gaw anhte na jahtung ni na e she re gaw nang hparai dai gap ai ndai nang grai shut sai ndai ashe nang kahtan hpraw rai na i le ningmai nhpraw ai gaw nmai gap ai" ngu tsun ai da. "Dai gaw yawng ndai jahtum wa na rai re ai shan ma hka gaw dai re ai ya na gaw hkum gap sa yaw" nga na she shing rai na she rai matep hpai nna bai shabawn kau dat ai da "Wa u" ngu na shabawn kau dat yang she e "Nta sha ndu yang hkum hpyan yu yaw" ngu ai da. Hkum hpyan yu yaw nga ai kaja wa dai shi a kawoi ke ngu na dai wa ya dat ai dai la rai na bai wa. "Ya gaw nta du wa daram rai sai" ngu na hpyan dat yu yang wa she lam nmu mat ai da. Lam nmu mat da lam lamaw kaba ru ru she raitim lam nmu mat na she e dai hku tsam mari sha nta bai du mat wa ai da. Shingrai nga rai yang gaw hpang e gaw htawra ashe dai kagu dingla ngu na dai shanhte shinggyim nhkum num la ai i dai kagu dingla ngu na wa gaw machyi hkrai machyi machyi hkrai machyi rai wa ai. Machyi hkrai machyi rai wa yang she kaning nchye di na she dai moi kalang mi shanhte a shan nga langai gap dat ai nrai i dai jaugawng dai wa gaw dumsa grai chye ai da nga majaw jaugawng dai hpe sa shaga ai da. Sa shaga yang she "E ngai hpa nchye ai law" nga "Raitim kaga kadai hpe nchye shaga sai nang hpe sha shaga sana" ngu na she "Dai moi na shi a kawoi wa shangun dat ai re" ngu na sa ai da. Shaloi gaw wo nta kaw na tsawm ra tsan ai shara kaw e du jang gaw "Myi di dat u myi masum lang ning di na myi di dat u" ngu da. Myi di dat jang she lam lamaw kaba ru ru rai mat wa ai hte sa hkrai sa sa hkrai sa mat wa. Sa hkrai sa mat wa jang she kaja wa sha dai nat mung kaw du yang she ning nga ai da. "Nang hkum hkrit yaw htaw ashe nta chyinghka lam kaw gaw sharaw gaw sharaw hte gwi yan gaw chyinghka lam sin ai" da. "Nye karat ni ma yawng myi langai ngai sha tu ai re da, dai majaw dai nat jahtung re ai majaw gaw e dai nye gu gaw baw grai hpraw sai re ai hkum kajawng yaw" ngu na tsun ai i. Shi mung sadi nna sa wa na dai jahtung dingla hpe e nat sa jahtung ni wa mung nat galaw dusa sam ma ai gaw dumsa nna mai mat sai da. Mai mat yang she "Nang hpe hpa nchye jaw ai rai yang e le wa nna hpu law law dat na yaw" nga ai da. "Hpu law law jaw na" ngu nna she kaja wa she e moi na dai shi na kawoi ngu na dai hpe gaw masha shinggyim masha jahkrung woi wa ai rai yang jahkrung hku na sha nga ai da yaw. Jahkrung hku nan nga ai da. Dai shingrai shing ngu na nga ai wa she hpang ndai nta bai du wa yang gaw chyahkyi shan nga ni gaw nam de ntam la ra sai nta makau hkan sha htaw hkuwat hkan sha majoi mi sha jinghkyen rai majoi mi sha sat sha sha rai grai sat sha mai ai da. Grai sat sha lu ai da shanhte gaw dai nam shan sha sha na nga ai da. Dai hpang rai yang e ndai dai shanhte a kawoi wa ngu na wa dinggai mat ai shaloi dinggai wa nna kasha nat jahtung kasha ma lu sai da. Dai ba nna ndai mayu ga de naw wa ai da yaw. Mayu ga de wa yang she ma dai gaw kadai mung nhpaw yu nmai hpaw yu ai da. "Kadai mung nmai yu ai" ngu tsun ai da. Kadai mung nmai yu ai nga shani hkan e ga ni sa ya re ai da dai shinggyim masha dai wa. Ga ni sa ya wo yi magang sa ga ni sa ya rai shi kasha e gaw magap hkrai magawp tawn da kanu sha nwa dingsa gaw nrawt ai da. Shi nu hpe wa gaw "E nu nye kasha hkum yu ya yaw" ngu yang "E e e" ngu na she ga sa shangun na grai jau sha mai ai wa she lani mi na nhtoi hta gaw "Ga nye kasha she lu tawn da ai kashu wa mi yu nmai ai nga gaw daini na gaw naw lagu yu na re" ngu na she kawoi ke ngu na wa she lagu hpaw yu ya ai wa she myi langai sha tu ai wa da. Shaloi jang she shana de ga de na wa yang she "Nye kasha yu ya sai ngai nkam nga sai wa sana" ngu na wa mat wa ai da. Wa mat wa ai hpa hpu mung nbang ai "E dai chyahkyi shan nga ni grai gap sha lu ai dai hpu bang ai re le anhte nye gu ni nye karat ni nanhte hpe hpu bang ai re kade mung mai sat sha ai yaw" ngu tsun kau da ai da. Shaloi gaw kanu gaw "E nang ngai sha nga ai de ngai mung hkan nang mayu ai law" ngu na kanu ma hkan nang ai da. "E hkum hkrit yaw sharaw ma nga ai nye karat ni nye kagu ni mung yawng myi langai ngai sha tu ai re nang nhkrit na rai yang gaw hkan nang u" ngu yang hkan nang na she kaja wa sha lam lam kaw mana maka lamaw lam wa mana maka pyaw nna nga ai wa she sa ai wa she yawng yawng myi ntu ai hkrai hkrai. Shana de shi karat ni re nga kagu ni re nga wa ai ni mung yawng myi langai ngai sha tu ai kaman man. Dai shi ba wa ai kasha mung e myi langai sha tu rai na she hpawng jahpawt gaw "She wa sana re ngu" na wa mat na she rai makai bai shagun dat ai da kanu hpe rai makai shagun. "Nu nang dai nta ndu wa shi yang hkum hpyan yu lo" nga na she ya dat ai wa lam lamaw ru ru bai wa. "Oi ya maw nta du ni sai mu" ngu hpyan yu yang gaw kaman rai taw na lam mung mat mat rai tsamri sha bai du wa ai da. "Dai kaw na gaw aw ndai ni nat jahtung re" ngu ai dai chye mat ai kaw na gaw ndai nhkum ni gaw grai sadi sai da dai kaw na gaw. Grai sadi maja ai she kade sadi maja tim ndai nye na gu Nhkum Naw na kajan e tsawm ai sha la ai da yaw nat dai ni. Nhkum Lung le grai tsawm ai da naw kaji yang grai tsawm ai she "Shani hkan e kaba ai ni nnga nta e ma hkrai sha nga jang masha ni sa shaga yang hkum htan yaw" nga ai da. Aw dai shawng e shi kamoi langai mi hpe naw la ai da law. Dai "Num sa hpyi sa ai kanam makyin hpyi sa ai" ngu na sa hpyi yang she n-ya dat ai da "Nanhte jahtung nat nat jahtung re" ngu na dai grau tsawm re sha bai hpyi hpyi re majaw n-ya dat ai wa dai shi wa mat jang gaw si mat ai da. Lama wa ya dat yang gaw dai jahkrung wa nga mai ai da raitim n-ya dat jang gaw shanhte si mat na numla woi mat wa ai le. E numla woi mat wa re dai kaw na gaw nat ni hte gaw dai kaw na gaw tsan hkrai tsan mat wa sai hku rai nga. Dai agu na kajan Ma Lung nga grai tsawm ai langai nga ai. Naw kaji ai shaloi she lani mi kaba ai ni gaw htaw bungli sa mat rai shanhte ma ni hkrai nta nga ai wa she "Kadai dhaga tim hkum htan yaw" nga da ai wa she kaja wa akatsi nga mare ting kadai mung nnga jang wa "E nta madu ni e nta madu ni lahpaw htat sa ga le le" nga yang she hku hku lagu yu yang she kadai mung nnga ai da masha mung nnga ai wa kaman wa dai hku nga shaga ai da. E dai dai majaw shanhte "Nat re ai nat ni sa shaga ai re" nga chye mat ai majaw gaw dai hku rai na nat ni nat dama ma nat ni na kaw me nwa mat rai na ya ndai Karai Kasang hpe kam sham nna hpung shang mat nna shanhte gaw nat ni kaw nwa ra sai. Raitim dai dai shanhte na bum dai de e bau ngoi sai kaw na gaw dai mare kaw na masha langai ngai si ai. Galoi mung dai nhkum ni a nat bum dai de bau ngoi jang gaw masha langai si ai. Dai hpe e dai kaw na nat hpe kadai shachyut kau ai nga yang hpung up sara Latau Naw shachyut kau ai. Dai shaning wa malap kau nga law ngai hpung up Sara Latau Naw ya gaw nnga mat sai le i. Dai nhkum ni na nat bum sen bum dai de le dai de dai de wa shachyut ai she dai Sara Latau Naw gaw nat masum a mying chye ai da. Nat masum a mying chye nna dai nat dai ni e kaning san ai u hpe jawn ai ngu ai dai hpe u sumla kaba woi galaw ai da. Wo Ban Sau Yang na masha ni hpe she "Daini gaw wo ra nhkum ni a nat bum de na" dai de kaihtum kailang ni da nga ai da. Kaihtumkailang ni atsawm tsawm sha re wo kata de hku ni hku ai da dai kaihtum kailang ni hta. Kaja wa sha e htu sha mai ai baw ni manu mana nga ai da. Dai "Shachyut kau na rai sai dai majaw gaw mare ting sa u" ngu na shaga yang she shaga yang she wo anhte ashawng e karat na kasha Nhkum Naw gaw "Che kaning re nat shachyut poi re kun" ngu na nau nkam ai tim sa gaw sa ai da. Sa nna u kaba ba law ai galaw nna she ga matan nna dumsa zawn zawn nga le i moi na dumsa zawn zawn nga nna hpung up gaw re raitim mung dai nat masum na mying gang nna "Nang gaw wora kaw jawn nang gaw dai kaw jawn nang gaw dai kaw jawn rai na daini gaw ndai gaw lahpan pa nga ai du sai re majaw gaw nang dai kaw nmai nga sai re majaw gaw nang myit hkawn ai kaga de htawt mat sanu yaw" ngu na ahkyu ma hpyi nna ga tsun machyai nna e dai shapyen kau ya ai hte gaw nbung swi nga lahpra ni mung mawng rai na rai mat na Nhkum Naw pyi nshung si hte hprwi nga na kam mat ai da. Dai kaw na ya dai bau ma ndum mat sai masha ma nsi mat sai. Dai Ban Sau Yang a wora maga de na nhkum ni na nat dama nga ai bum dai. Rai sai.
Origination date 2017-02-11
Origination date free form
Archive link https://catalog.paradisec.org.au/repository/KK1/0800
URL
Collector
Keita Kurabe
Countries To view related information on a country, click its name
Language as given Jinghpaw
Subject language(s) To view related information on a language, click its name
Content language(s) To view related information on a language, click its name
Dialect Standard Jinghpaw
Region / village Northern Myanmar
Originating university Tokyo University of Foreign Studies
Operator
Data Categories primary text
Data Types Sound
Discourse type narrative
Roles Keita Kurabe : depositor
M. Lu Htoi : speaker
DOI 10.4225/72/5989e4c8000b7
Cite as Keita Kurabe (collector), Keita Kurabe (depositor), M. Lu Htoi (speaker), 2017. Nhkum ni nat dama lu ai lam (The Nhkum people who got spirits as their wife-takers). EAF+XML/MPEG/VND.WAV. KK1-0800 at catalog.paradisec.org.au. https://dx.doi.org/10.4225/72/5989e4c8000b7
Content Files (3)
Filename Type File size Duration File access
KK1-0800-A.eaf application/eaf+xml 43.1 KB
KK1-0800-A.mp3 audio/mpeg 11.6 MB 00:12:41.860
KK1-0800-A.wav audio/vnd.wav 419 MB 00:12:41.841
3 files -- 430 MB -- --

Show 10 Show 50 Show all 3

Collection Information
Collection ID KK1
Collection title Kachin folktales told in Jinghpaw
Description Recordings of Kachin folktales and related narratives in Jinghpaw. These materials were collected by Keita Kurabe, Gumtung Lu Awng, Sumdu Ja Seng Roi, Hpauhkum Htu Bu, Labang Tu La, Gumtung Htu Nan, and Lashi Seng Nan as part of community-based collaborative fieldwork in northern Myanmar. A total of 2,491 stories with 2,481 ELAN files, 2,481 transcriptions, and 1,437 translations are currently available (November 23, 2024). Transcriptions were contributed by Gumtung Lu Awng, Pausa La Ring, Galang Lu Hkawng, Sumdu Ja Seng Roi, Hpauhkum Htu Bu, and Keita Kurabe. Stories were translated by Nbanpa Rita Seng Mai, Sumlut Gun Mai, Lazing Htoi San, Maran Seng Pan, Dumdaw Mike Tu Awng, Nhkum Htoi Awng, and Keita Kurabe.

Animated stories are available at:

https://catalog.paradisec.org.au/collections/KK3
https://www.youtube.com/@kachinfolktales
https://www.facebook.com/KachinStories

Other Kachin culture and history are available at:

https://catalog.paradisec.org.au/collections/KK2

Our research was made possible under the support of JSPS KAKENHI Grant Number JP17H04523, JP20K13024, JP20H01256, JP24K03887, Linguistic Dynamics Science 3 (LingDy3) from Research Institute for Languages and Cultures of Asia and Africa (ILCAA), Tokyo University of Foreign Studies (TUFS), and JSPS Program for Advancing Strategic International Networks to Accelerate the Circulation of Talented Researchers "A collaborative network for usage-based research on lesser-studied languages."
Countries To view related information on a country, click its name
Languages To view related information on a language, click its name
Access Information
Edit access Nick Thieberger
Keita Kurabe
View/Download access
Data access conditions Open (subject to agreeing to PDSC access conditions)
Data access narrative
Metadata
RO-Crate Metadata
Comments

Must be logged in to comment


No comments found