Item details
Item ID
KK2-0015
Title Bum ga na nta (Houses in the mountain)
Description Transcription (La Ring)
Dai bum ga de na nta ngu gaw ya tsun ga nga yang gaw anhte chyurum sha ni Rawang Hkanung Maru Lashi Zaiwa ndai ni yawng hta na ndai Jinghpaw gumchying gumsa Uma ga ngu ai ni gaw grai laklai ai yaw. Dai re majaw gaw dai Uga ga na tsun dan na. Nta gaw dai aten na Jinghpaw ni gaw marai lahkawng sha ma raitim nta galu re ma gap rawng ai. Marai lahkawng sha nga ai raitim tinang ngut jang gaw gap rawng ai. Gap yang she galu de gaw ya nta hpan masum re yaw ginsum, htingram, htingnu masum nga ai. Ginsum ngu ai gaw nta nhku e gaw dingren re wan dap masum sha re kaw na gaw ginsum rai sai. Lawu de dap lahkawng raitim dap langai raitim ginsum ngu di kau sai. Dai ginsum e rawng ai nga sai kaw na gaw grit htum ai rai sai yaw. Njin ngut htum ai n-gun atsam nrawng ai shing nrai chyahkrai nmai gaidaw gaida re ai majaw n-gap lu ai rai sai. Ginsum nga ma ai ndai maga mi hku dingren re wan dap masum rai yang. Mali kaw na sanit du hkra gaw htingram ngu ai re. Ndai wan dap mung ndai pai hkra nsawn ai yaw maga mi ding gren re hpe she shachyang ngu ai ngu ga e pe shi hta kalang lang bang ai re gaw e pe shi daram hta. Ndai jahpung ngu ai maga gaw wa shat dap rai daw dap lahkawng masum rai yang rai na shi hpe gaw nsawn ai yaw. Nang maga na sha sawn ai e dap langai lahkawng masum mali manga ngu sawn ai re. Pe shi ram hta langai ngai re. Dai kaw she ndai kaw gawk dap gai taw dap manga re ngu ga rai yang htaw lahta na mali ngu na wa gaw kawa dingla nga ai dup ai dap ngu ai nkum ai yaw. Dai kawn lawu na ni gaw dinghku de sai e shadang sha ni num la jang dai kaw gawk langai bai hpaw chyinghka lam hpaw. Kanu yan kawa dinggai dingla yan htaw nbang de jahtum ai gawk dai kaw nga ai re nkum ai. Dai kaw na le lawu le de jahtum ai hpe gaw shat shadu ai dap ngu ai re. Dai gaw mali ndai maga na mali hte sanit lapran na gaw htingram ngu ai re nta. Anhte gaw htingram kaw sha rawng lai wa sai. Dai kaw na ndai matsat kaw na lahta de gaw ndai htingnu ngu ai re. Htingnu ngu ai rai sa anhte nawku htingnu ngu ai dai rai nga. Htingnu dai gaw dap hkun re du hkra gap rawng ma ai du ni masha law ai ni dap hku re du hkra. Anhte ga na Numrawng Awng du ni gaw shi lahkawng rai malu ai ngai matsing ai le. Shi lahkawng raitim shanhte na wa nta kaba di na she lahkawng maga dap dat ai nang kaw nang kaw myat-na-chin-sai yawng dap mat wa ai. Raitim mung ndai hpe langai lahkawng ngu nmai ngu ai ndai maga na sha ru ai. Dai rai yang dap shi lahkawng re ma ngai matsing ya sai. Shanhte masha mali shi ram rawng ai le. Shat shadu sha ai shat di matsat ram re shanhte gaw ngu ga. Rai yang she nta dai gaw ya na ngai yu ai Naga ni Balawng Wa ni Chin ni ngu ai hta na gaw anhte Jinghpaw gumchying gumsa ni gaw mana maka hkyik grau ai. Nta dai kaw shada grai grai kaba ai jung, jung nna she le ndaw ngu ai lawu daw de gaw ndai madang ndang ai le ga kaw re npan ngu ai npan. Htawra maga gaw shinggan. Dai nta shinggan hkan e gaw shakum naw kum da ai, ndai kaw wa ni shana e wa dai kaw mam htu ai. Dai kaw na she htaw nhku de gaw nambat shawng du ai wa gaw shat shadu dap ngu ai wa re. Dai shat shadu ai dap lahta kaw bai shayi sha ni num rai nwa ai ni nga yang dai kaw shinglawng yup ai dap langai nga ai. Dai kaw na gaw ndai jan ai ni gaw mi tsun ai dinghku de ai kasha ni nga jang gawk re. Rai yang ndai nat madai nat jaw ai ni gaw htaw ka-ang na dap kaw madai dat ngu ai madai nat dap nga ai. Ndai madai nat dap hpe gaw nkum ai, grai san seng ra ai majoi mi dai kaw wa shat shadu ai zawn wan wut nna dai kaw garu kachyi nmai nga ai grai shareng ai hku tawn da ai. Kalang lang wan wut ya ai, wan wut tim pyi gaw dai hpun pyi grai reng ai laja hpun ni kinsa hpun ni zawn re sha ju ai. Ra mara maza ni nmai ju ai dai kaw. Rai na nat jaw madai jaw ai shani sha dai kaw wan ni wut nat jaw ai. Rai yang she nta dai gaw htaw grai galu rai yang she ndai dap langai hta chyinghka lam yawng ngai hpra hpra hpaw da ai. Dap langai hpe nchyang maga le hpaw di na she htaw nbang chyinghka lam ngu ai gaw ndai jahpung maga hpaw ai re. Rai yang nang ndaw ngu na ndai nnan shang wa ai kaw na e jahpung maga gaw yawng e chyoi ai mahkawn shabrang dap ngu ai nla dap ngu ai galaw da ai. Dai gaw ndai hku re shayi sha lu ai ni yawng galaw da ra ai. Bai nkau mi nlu tim nta dap manga re kaw na gaw bang da ra ai dai dap hpe le. Gawk langai tawn da ai, tawn da rai yang she ya nang gaw ndai research galaw ai majaw gaya ma nmai ai i. Shana hkying jahku hkying shi ram re kaw na gaw dai hkan na num sha ma ni hpun hpai sa na wan wut da ai gaw. Wan wut rai na dung nga dai kaw na she dai mare hkan na kaga buga na mi rai rai la sha shabrang ni bai sa sai. Shana tup garu shana tup garu grai lut-lat shada da magra hkat tim npawt ma ai. Magra hkat kam ai hku mi shaga ning chyin chyin htaw ra nhku de nga ai ni mung na timmung ahkang jaw da ai. Shada yu hkat sha nmai ai madin din da ai le. Le garu hkrai garu garu hkrai garu hkrak nga ya tsun ga nga yang jawng hte bung ai yaw. Kaga wa nnga ai gaw mahkawng chyai na shara wa nnga ai gaw. E dai kaw gaw masha jan dinghku num ni mung majoi sa dung gaw mai ai. Raitim lut lut lat lat la ni hte gayau gaw nmai ai shanhte na rit kawp nga ai lu. Grai rit kawp nga ai ya na ni chyoi ai gaw "Matsat shabat maru marang nga" nre law shanhte mung sari sadang hte nga ai shi prat hte prat. E sumtsaw byin sai nga ai yan gaw dai kaw madu jan madu wa zawn rai dai kaw ma rau yup ma ai. Jahpawt rai yang wa ngam ai ni mung hkungga ya ai le shan gaw mahkawn shabrang rai ma ai ngu dai hku. Nga nga rai raitim dai kaw na rit kawp langai gaw amyu bung ai kahpu kanau daw ai ni kachyi ma nmai nga ai dai kaw nmai shang ai. Num ni nga ai de la ni "Ya wo ra kaw ndai nla dap kaw dai na ngai sa mayu ai" nga jang nye kahkri daw ai lawm ai kun kani ang ai lawm ai kun kahpu kanau lawm ai kun ndai masum hpe yu ra ai. Yu nna she "Ngai grai gaw shang mayu ai wa wo nye kanau langai nga nga ai law" nga jang dai hkan na ni hpe tsun nna dai kanau hpe wa shangun kau ma mai ai. Wa shangun kau "Na nhpu ni nang kaw na kanu karat" dai re majaw gaw num dai ni gaw shada kaning ang ai ni ma gayau nga nmai ai. Langai wa na karat ang yang langai wa na kahpu ang wa ai re majaw amyu tu ai num ni hpawng nga ai re. Magawng ni rai yang Magawng, Nding kasha ni rai yang Nding kasha ni Maran kasha ni rai yang Maran num ni. Ya dai Maran num hkrai nre nga yang loi gayau gaya re ai mung nga ai raitim dai gayau ai de katsa ni nmai sa ai kahkri ni nmai sa ai kahpu kanau nmai sa ndai masum nmai sa ai. Dai kaw jahta e yuptung yuphkaw hkying langai lahkawng di hkra jahta dai gaw jawng rai malu ai. Rai num ni ma dai kaw du ai la ni hpe "Ndai wa gaw dinghku la shatai nmai ai ndai wa gaw dinghka la shatai mai ai" chye ai hku rai nga akyang dai kaw pru wa ai le. Akyang pru ai ga shaga ai shada da masawp hkat ai hpa re hkan akyang nkaja ai dai kaw paw wa ai. Dai re majaw dai kaw nga ai ngu gaw jawng re moi na ni na kaga de nnga ai. Rai na she ndai la ngu ai ni gaw dai kaw majoi sa na nguk-tuk dung nga nmai ai ning chyin chyin. Ndai ning chyin chyin ai ngu gaw moi prat e gaw ndai kabya-yut ai nuk-mu rai nga le ya na mahkawn ai hpa le. Hpa nchyoi nguk-tuk re hpe gaw num ni mung "E ndai gaw la nre alaga re hpa nchye ai" nga dai hku rai nga. Rai yang gaw shi hkik baw ngu ai shanhte a prat e ndai ning chyin chyin ai nga ai nka tim mung nga ai. Dai ni shapyaw dan chye ndai dum ai ndai rung da, ndai pyi htawt, pyi sun, pau, larung nga ni rum ra ai. Anhte la ni dai chye ra ai dai dum, dai dum shapyaw rai she ndai shayaw goi ai ngu ai ning chyin chyin dan rai jang gaw "E la ndai gaw hkum tsup ai ndai wa gaw hpa mung hkum tsup ai la re" dai kaw Myen hku nga yang ake-hkat ai le. Ake-hkat na dai kaw mawn nna dai kaw dinghku de ai mung law law re. Ya na ni hpung sara ni tsun ai gaw matsat shabat nga ai dai nre ai shi na shi rit kawp mi nga ai. Dai kaw mi kade mi dung hpawng kade mi wanglu wanglang raitim tinang wa hkum hkrang nga sha wa ai ngu re gaw shanhte a rit kawp nga ai. "Ngai gaw ndai wa rau prat tup jaw lup nga sana shing nrai tim ya nye m ahkawn prat hta manang di na" nga ai ni gaw nga sha ai ni mung nga ai. Majoi mi nre rai na ndai nla dap ngu ai gaw dai rai sai yaw dai nta kaw lawm ai dap langai mi lam. Nta shagu gaw nlawm ai raitim ndai nchyang maga na dap manga re kaw na gaw bang ra ai. Dai nbang ai ni gaw masha lu-mu-yay hta nta galu tim alaga re she ngu gaw. Anhte ma shayi sha mahkawn ma nnga tim bang da ai le anhte nta kaw. Ngai asak mali manga kru re shaloi gaw shana tup tup garu ma ai kanang gaw kanang na ni mi rai ma garu raitim anhte nta madu ni mung nmai daru ai shanhte hpe. Madin din da ai nmu ai gaw nsen sha na ai. Rai na jahpawt hkying manga kru du hkra gaw nnga ma ai mali hkan e gaw yawng yawng mat wa sai yawng rawt na gaw tinang nta de wa. Dai hpe gaw nambat langai gaw nrat dung ai ngu ai nla bran ai ngu ai dai shi ahkaw-awaw. Moi prat gaw ga ndai yan nmai tsun ai. Ya an pyi nmai tsun hkat ai nang num re ngai la re nrat dung ai nga ga mi nla bran ai nga ga mi gaya ai baw re majaw nmai tsun ai. Mahkawn shabrang chyawm nga gaw nga ma ai ya wa tame-yisar ngu ai wa le moi kaw na tim mahkawn shabrang nga gaw nga ma ai. Rai na ndai nta a lam gaw ndai hku rai sai. Rai na gumchying gumsa ni du ni na rai jang gaw le ndaw de shatsawm ai lam grai hkum ai. Ndai hpun pyen hpe e bwi mun lahkum ngu ai ndai numchying nsam hpraw ai chyang ai hkyeng ai ndai mali hte ka ai. Moi na ni ndai mali hta jan na nchye lang ai. Mali rai malu ai dai ka rai she nang kaw hting gan ngu ai htaw ra yang langai nang langai dai ka. "Daw na" ngu ai htaw ning gaw de shadaw lapan e ning di da ai langai ka ndai gaw gumchyin gumsa nta rai sai du nta, anhte du nre ni gaw dai nmai galaw ai. Kaga gaw kade shatsawm shatsawm u. Rai na she nta dai kaw nang majoi nga sha nre le shang wa kaw na chyinghka hpaw di yang le nbang chyinghka hpaw dun gaw ahkyeng nga re gaw kawa chyinghkyen hpe ye da ai le. Dun ye ngu moi kaw na lang ndai ya lang ai baw sha re kinla grai nga ai gaw anhte kaw. Dai hte ye moi kaw na raitim san seng ai ni gaw san seng ai dun ye ai. Anhte na gaw ya na anhte amaik-kaw ngu ai ma lang nra ai gaw chyinghkyen re majaw gaw le lawu de lut mat wa ai. Dai hku le u ni e hta sha ra ai ni hta sha npu de u ni wa ni tup re gaw. Tsaw de gaw pe masum Myen hku rai yang pyan-mya ngu na gaw pe masum ram tsaw ai law ai. Nkau mi pe mali manga nkau mi pe mi sha tsaw ai mung nga ai. E dai hku re moi na nta gaw. Rai na ya anhte bum ga de gaw ya nanhte ga hte anhte ga gaw mile hkun ram sha tsan ai nanhte na gaw sinna dingdung de rai anhte na gaw le sinpraw dingda maga Numrawng kawng ga nanhte na gaw Lakang gumrawng ga. Dai makau kaw anhte Magawng ga Gwi du ga ngu ai nga ai. Ngai maning moi ning hkan galoi mung du ai le. Dai re gaw anhte kaw gaw nta kaw shi manga ning ram sha hkam ai. Shi manga ning daram hta lai ai kaw na gaw le ndaw de tsam mat wa ai waw wa ai. Hpa majaw nga yang ndai marang hkrat ai kaw e acid lawm sam ai yawng tsam mat wa ai. Dai majaw shi manga ning loimi galaw ngu ai ni gaw shi lahkawng masum rai yang loili dingsa jang run kau na bai gap. Dai nta gap ai shaloi mung hpun kawa grai nga ai majaw nchyang ngu saw ra ai. Nta dap mali mi tsun ai mali re ai galaw jang gaw nchyang lahkawng rai na she htingnu ngu ai dap shi dap sanit matsat re hkan gaw marai kru, law malawng gaw Hkanung ni hpe shaga ai Rawang ni hpe le Hkanung ni. Dai Hkanung ni gap ai nta she grai ngang grai tsawm rai jang she anhte Jinghpaw ni mung "Na nta nye nta, na na gaw Jinghpaw gap ai ngai na gaw Hkanung ni gap ai" grai arawng la ai gaw Hkanung ni gap ai. Hkanung dai ni gaw nga grai ra ai nga langai jaw, marai lahkawng nga langai hte sha mung chyang ma ai. Dan rai anhte hkan na anhte nanhte ga hkan na nta gap shangun nna nga dun na wa, nga nrai yang mung bau ni le moi gaw dai bau ni lang ai. Sinat gaw grai ra ai raitim sinat taw ai nta gap shabrai sinat kadai nau njaw lu ai. Re yang she Bujung ngu ai Miwa mung de na pru ai taung-shay dai ni jaw ai. Ndai ni reng ai re lu num la ai shaloi hpu bang ra ai gaw. Moi na ni gaw dai baw rai ni grai lu jang grai ntsawm ai la sha hpe kaw raitim tinang a shayi sha ni jaw sha wa ai moi na ni gaw hpaga lu ai nga wa hpe. Sinat bang ra ai, lap hkyik ngu ai yang hpaw ngu ai Miwa ga de pru ai palawng ni taung-shay pasoe ni magwi kawng ni sinat ni kachyi ni rau moi na ni lang ai gaw. Rai na she nta gaw dai hku rai sai moi na ni nta le. Galup ai gaw hkindu nkau de gaw shingbwi nkau de gaw hpagoi hpaw hpa nnga nkau kaw gaw dai kawa ga nna. Dai hkindu galup ai gaw kaja htum rai sai. Moi na nta gaw galu de gaw e galu htum pe lahkawng tsa ram galu ai nga ai. Pa de pe mali shi ram re nga ai e dai hku rai malu ai.
Origination date 2020-01-08
Origination date free form
Archive link https://catalog.paradisec.org.au/repository/KK2/0015
URL
Collector
Keita Kurabe
Countries To view related information on a country, click its name
Language as given Jinghpaw
Subject language(s) To view related information on a language, click its name
Content language(s) To view related information on a language, click its name
Dialect Standard Jinghpaw
Region / village Northern Myanmar
Originating university Tokyo University of Foreign Studies
Operator
Data Categories primary text
Data Types Sound
Discourse type narrative
Roles Keita Kurabe : depositor
Magawng Gam : speaker
DOI 10.26278/5fa2c5a291273
Cite as Keita Kurabe (collector), Keita Kurabe (depositor), Magawng Gam (speaker), 2020. Bum ga na nta (Houses in the mountain). EAF+XML/MPEG/VND.WAV. KK2-0015 at catalog.paradisec.org.au. https://dx.doi.org/10.26278/5fa2c5a291273
Content Files (3)
Filename Type File size Duration File access
KK2-0015-A.eaf application/eaf+xml 55.5 KB
KK2-0015-A.mp3 audio/mpeg 15.3 MB 00:16:39.452
KK2-0015-A.wav audio/vnd.wav 549 MB 00:16:39.429
3 files -- 564 MB -- --

Show 10 Show 50 Show all 3

Collection Information
Collection ID KK2
Collection title Kachin culture and history told in Jinghpaw
Description Recordings of Kachin culture and history in Jinghpaw. These materials were collected by Keita Kurabe, Gumtung Lu Awng, Sumdu Ja Seng Roi, and Labang Tu La as part of community-based collaborative fieldwork in northern Myanmar between 2017 and 2020. A total of 263 stories with 263 ELAN files, 263 transcriptions, and 15 translations are currently available (September 20, 2021). Transcriptions were contributed by Gumtung Lu Awng, Sumdu Ja Seng Roi, Galang Lu Hkawng, Hpauhkum Htu Bu, and Keita Kurabe. Stories were translated by Nbanpa Rita Seng Mai, Maran Seng Pan, Dumdaw Mike Tu Awng, Nhkum Htoi Awng, and Keita Kurabe.

For Kachin oral literature, please refer to:
https://catalog.paradisec.org.au/collections/KK1

Our research was made possible under the support of JSPS KAKENHI Grant Number JP17H04523, JP20K13024, JP20H01256, Linguistic Dynamics Science 3 (LingDy3) from Research Institute for Languages and Cultures of Asia and Africa (ILCAA), Tokyo University of Foreign Studies (TUFS), and JSPS Program for Advancing Strategic International Networks to Accelerate the Circulation of Talented Researchers "A collaborative network for usage-based research on lesser-studied languages."
Countries To view related information on a country, click its name
Languages To view related information on a language, click its name
Access Information
Edit access Keita Kurabe
View/Download access Keita Kurabe
Data access conditions Open (subject to agreeing to PDSC access conditions)
Data access narrative
Metadata
RO-Crate Metadata
Comments

Must be logged in to comment


No comments found