| Description |
Translation (Keita Kurabe)
This is the story of "The Frog That Swallowed the Sun." Long ago, there were nine brothers. One day, they took their family dog and each carried a bundle of rice and went out to till the fields. When they arrived at the field, the youngest was still little, so, they did not take him to the field. Instead, they had him watch the lunch and went to the fields themselves. While he was guarding his brothers' lunch, a snake appeared. He cut the snake and threw it away nearby. After throwing it, another snake appeared. The arriving snake found the dead body of the first snake and then left somewhere else. After a while, the snake came back with a leaf in its mouth and covered the dead snake with it before leaving again. Once covered with the leaf, the dead snake began to move slightly. Watching this, the same snake came back with another leaf and placed it on the dead snake. The dead snake started to move more. Seeing this, he thought, "Hmm, the herb must have revived the dead snake." When he followed the snake, he found the plant from which the snake was picking leaves. When the snake covered it again with a leaf, the dead snake was completely revived, and the two snakes left together. The boy pulled out the plant from which the snake had plucked the leaves and put it in his bag. While he was disposing of a snake, and another snake was covering it with the herb, and he was finding the plant, and pulling out the herb, the dog ate the rice bundles he was watching, and there was no lunch left. When it was past noon and lunchtime came, the brothers returned from the field, hungry. When the brothers found no rice bundles left, they thought the youngest had eaten them. "Hey, how could you eat lunch for all nine of us alone?" "Show us what's inside." The brothers said that. Even though he denied eating, the brothers did not believe his words and tried to cut open his stomach. Unable to convince them, the youngest pleaded, "Brothers, even though I say I didn't eat," "if you don't believe me," "go ahead and cut open my stomach." "But when I die," "please place this bag on my stomach." As said, when they cut open his stomach, there was nothing inside. When he died, the brothers placed the bag on his stomach and they returned home. After a while, thanks to the medicinal herb on his stomach, the boy revived and woke up. Disappointed by his brothers' actions, he did not return home and took the bag with the herb and went elsewhere. During his travels, he found a dried-up frog dead in a hole. He revived the frog using the herb and continued his journey with the frog. After a while, he reached a village and found a dog and a chicken that had been killed to offer to spirits. He revived these two animals with the herb and took them with him. Continuing his journey, when he reached a very distant village, he heard crying. Looking at the house from where the crying came, a girl had just died. When he asked her parents, he found out she had just passed away. The parents said they would give gold gongs and livestock to whoever revived their daughter. Feeling pity, the boy revived her with the herb. Not only did he receive gold gongs and livestock, but the revived girl also married him, and they became a family. While they were living this way, one day when the man was out working, his wife was looking for weaving tools and found the herb in her husband's bag. Since the herb had been stored in the bag for a long time, it had grown mold. "Ah, this herb has mold on it." "Since the weather is very nice today," "I'll dry it in the sun." She placed the herb near her weaving spot to dry. While drying outside, the children of the celestial beings found the herb and quickly stole it. When the wife chased after the children, she saw them taking it to the celestial realm. That night, when the husband returned, she told him everything that had happened. The husband was very sad and said, "If we don't have this herb, the villagers won't live long." The next morning, he called all the villagers. They discussed taking back the herb by invading the celestial realm. To invade it, all the villagers cooperated and made a long ladder reaching to the celestial realm. The man, along with the frog, dog, and chicken he had revived, climbed the ladder and reached there. At that moment, as he tried to forcefully enter there to retrieve the herb, the ladder broke. When it broke, the frog stuck to his back jumped in surprise and swallowed the sun. As the frog swallowed the sun, it became completely dark from the celestial realm to the earth. In the darkness, people cried out, "Ah, frog, please release the sunlight soon!" As they beat on iron and copper and fired guns, the frog could do nothing but spit out the swallowed sun. Thus, the sun appeared again. That is why, when a solar eclipse occurs the Kachin people shout, beat on iron and copper, and fire guns.
Transcription (La Ring & Gun Mai)
Ya hkai na maumwi a gabaw gaw "Jan Shu Mayu Ai Lam" nga ai re. Moi shawng de la marai jahku nga ai shan nau ni nga ai da. Lani mi na aten hta shan nau ni gaw shanhte a nta na gwi hpe mung woi, shat makai mung hpra hpra gun rai nna, yi hkyen sa ma ai da. Yi hkyen shara kaw du ai shaloi, kanau hpungdim hpe gaw naw kaji ai re majaw yi n woi hkyen ai sha, shan nau ni a shat makai hpe sin da shangun nna kahpu ni gaw yi sa hkyen mat ai da. Dai zawn kanau hpungdim wa shan nau ni a shani shat makai ni sin nna nga taw ai shaloi, lapu langai mi sa wa ai majaw, dai kanau hpungdim wa gaw dai lapu hpe hkap kahtam sat kau nna dai makau kaw kabai tawn da ai da. Dai zawn kabai tawn da nga yang she kaga lapu langai mi bai sa wa ai da. Dai sa wa ai lapu gaw myi la kasha hpungdim wa sat da ai lapu mang hpe sa yu kau da nna bai hkawm mat wa ai da. Dai hku hkawm mat wa nna she jahkring mi rai yang dai lapu gaw namlap langai mi makrang nna bai sa wa ai hte dai kahtam sat nna si mat ai lapu a ntsa kaw she dai namlap sa mara tawn da nna bai wa mat wa ai da. Dai zawn namlap mara dat ai shaloi gaw, myi si mat ai lapu gaw shamu wa ai da. Dai zawn shamu wa ai hpe dai la hpungdim wa yu nga yang, myi na lapu bai namlap langai mi kalang bai makrang wa nna mara dat ai shaloi gaw, myi kachyi mi sha shamu nga ai lapu gaw grau na lu shamu wa sai da. Dai hpe mu ai shaloi dai la kasha wa gaw "Um... ning re ai si mat ai lapu hpe pyi bai hkrung wa lu shangun ai gaw tsi lap she rai na re," ngu nna dai myi namlap makrang wa ai lapu sa mat wa ai de hkan yu ai shaloi gaw, dai lapu gaw hpun langai kaw na namlap hpe bai wa di makrang la ai hpe mu dat ai da. Dai lapu mung shi makrang wa ai namlap hte kalang bai wa mara dat ai shaloi gaw, myi shamu taw sai lapu gaw akaja sha rai mat nna dai lapu yan gaw pru mat wa sai da. Dai hpungdim la kasha mung myi lapu namlap di la ai hpun hpe apawt kaw nna nawng atsawm sha gawt la nna shi na nhpye kaw bang gun da sai da. Dai la kasha gaw dai zawn rai nna, lapu kahtam sat, kaga lapu bai sa wa nna tsi lap rau mara re ai lam ni, lapu hpang hkan nna tsi hpun ni hkan yu, ngut yang tsi hpun hpe bai gawt la re ai majaw, shi sin taw nga ai shat makai yawng hpe gwi sha kau ai n mu dat nna shat makai yawng ma mat ai da. Shani kaang lai rai nna shat sha ten hta kahpu ni yi hkyen ai kaw na grai kaw si let du wa ai shaloi gaw shat makai langai mi mung n ngam taw sai majaw, kahpu ni gaw kanau hpungdim sha kau ai shadu nna she, "Aga... ya an nau ni marai jahku ting na shat makai ni hpe nang hkrai sha ma hkra sha kau ai gaw kaning re ai kan wa re ta?" "Ga yu ga," ngu na kahpu ni gaw dai hku ngu sai da. Dai shaloi kanau hpungdim mung shi n sha ai lam hpe tsun dan tim, kahpu ni gaw kanau hpe sha kau sha kau ai shadu rai nna she kanau na kan ga na matu ri ri rai taw sai da. Kanau hpungdim mung gara hku tsun dan tim kahpu ni n kam ai majaw, "E hpu ni e... ngai gaw n sha kau ai ngu tsun tim" "nanhte n kam yang gaw" "ngai na kan ga yu mu." "Rai ti mung ngai si mat jang" "ngai na nhpye hpe ngai na kan ntsa kaw hta mara ya rit yaw," ngu nna htet ai da. Kahpu ni mung shanhte tsun ai hte maren, kanau na kan ga dat yu ai shaloi gaw, kan kata kaw gaw hpa shat hkyep mi pyi n rawng ai da. Rai tim, kanau gaw si mat wa sai majaw, kanau htet da ai hte maren, shi na nhpye hpe kan ntsa kaw mara kau da ya rai nna kahpu ni gaw nta de wa mat wa ai da. Dai zawn kahpu ni pru mat wa ai hpang kade n na yang, dai si mat ai kanau hpungdim wa gaw shi na kan ntsa kaw mara da ai tsi hpun a majaw, akaja sha bai rawt wa ai da. Rai tim, shi gaw kahpu ni hpe yawn ai hte nta de n wa sai sha, shi na nhpye sha gun rai nna, kaga de mahtang hkawm mat wa ai da. Dai hku shi hkawm mat wa ai lam kaw na lahkyawk langai mi kaw, shu kret langai mi si hkraw taw nga ai hpe wa mu ai da. Dai majaw, shi gun ai tsi hte mara nna, dai shu hpe tsi shamai la nna shu hpe mung woi rai nna matut hkawm mat wa sai da. Kade n na ai shaloi, mare langai mi kaw bai du wa yang she, dai mare kaw na ni "Marawng nat" jaw nna htau sat kau ai gwi langai mi hte u langai mi si taw ai hpe bai wa mu ai da. dai hpe mung shi na tsi lap hte bai shamai la nna bai woi mat wa sai da. Dai hku matut hkawm mat wa nna tsawm ra tsan ai mare langai mi kaw wa du ai shaloi gaw, dai mare kaw na hkrap ai nsen na ai da. Dai hkrap ai nsen na ai nta de sa yu ai shaloi gaw num kasha langai mi si taw nga ai da. Dai num kasha a kanu kawa ni hpe san yu ai shaloi, dai kanu kawa ni gaw num kasha dai ya sha si mat wa ai lam hte shi hpe lu tsi jahkrung ya ai wa hpe ja bau yam nga ni jaw na ngu nna tsun ai da. Dai shaloi la kasha dai mung matsan dum ai hte dai num kasha hpe bai tsi shamai jahkrung dat ya ai shaloi gaw, ja bau yam nga sha n-ga, dai bai hkrung wa ai num kasha hpe mung dai la kasha hpe jaw sha rai nna dinghku de ya ai da. Dai hku dinghku de rai nna nga ai shaloi gaw, lani mi na aten hta gaw, dai la kasha gaw shinggan de bungli galaw sa ai shaloi, madu jan gaw shi na da da ai ri hkan tam ai ngu ai wa, madu wa na nhpye kata kaw tsi hpun ni wa mu dat ai da. Dai tsi gaw aten na na nhpye kata kaw sha bang da ai majaw, nshu lamu mut wa ai hpe madu jan mu yang she, "E... ya ndai tsi hpun nshu lamu mut wa sai." "Ya dai ni jan mung grai mai tsawm ai re majaw," "naw lam dat na re," ngu nna shi da da ai makau kaw e tsi hpun hpe lam da ai da. Dai hku shaw lam da ai shaloi, jan ga na jan ma ni gaw dai tsi hpun hpe mu nna she ret di nna sa hta kashun la mat wa ai da. Dai jan ma ni kashun la mat wa ai hpe madu jan hkan yu dat ai shaloi gaw, hto jan shingbut ga de la mat wa ai hpe mu dat ai da. Shana maga madu wa du wa ai shaloi byin ai lam yawng hpe tsun dan ai shaloi gaw, madu wa gaw grai myit n pyaw ai hte "Ndai tsi lap n nga yang gaw ndai mare masha ni ndai lam asak galu nga lu na n re ai," ngu nna dai tsi lap hpe lu hkra bai la na ngu nna, hpang jahpawt gaw mare masha ni yawng hpe shaga la ai hte jan ga de wa gasat nna dai tsi hpe bai wa mawai la na matut bawng ban la sai da. Dai zawn jan ga de wa gasat la na matu, mare masha ni yawng shanglawm let, wo jan shingbut ga de du hkra ngu nna lakang galu hpe galaw matut galaw matut rai nna dai tsi hpun madu ngu na wa gaw myi shi tsi shamai nna woi da ai shu ma, gwi ma, u hpe ma woi let lakang hte lung mat wa ai gaw jan shingbut ga de du wa sai da. Dai shaloi, dai la wa gaw shi na tsi lap kashun la na matu jan ga de lawan lung dat na ngu nna n-gun shadat dat ai ngu yang, lakang gaw daw ayai mat wa sai da. Dai zawn daw ayai mat wa ai majaw, dai la wa a shingma kaw kap nga ai shu kajawng nna gum tsat let jan hpe kajau mayu kau dat ai da. Dai zawn jan hpe shu mayu kau dat ai majaw, jan shingbut ga kaw na ginding aga du hkra myi grip myi lapran nsin chyip rai nna byin mat wa ai da. Dai zawn nsin chyip rai mat ai majaw, shinggyim masha ni gaw "E... shu e, jan shingkang hpe lawan bai dat ya mi law," ngu nna jahtau marawn, hpri magri ni dum shangoi, sinat ni gap rai nna galaw yang she, shu kret gaw kaning n chye di nna shi mayu da ai jan hpe bai prat dat ya ai majaw, jan hpe bai mu lu ai re da. Dai majaw, Wunpawng amyu sha ni gaw, jan shu mayu yang, marawn jahtau, hpri magri dum, sinat gap rai nna galaw ma ai re da.
Burmese (Ji Tawng)
အခုပြောပြမည့်ပုံပြင်အကြောင်းကတော့ “နေကြတ်ခြင်းအကြောင်း” ဖြစ်ပါတယ်။ ဟိုးရှေးရှေးတုန်းက ယောက်ကျား ၉ယောက်ရှိတဲ့ ညီအစ်ကိုတွေရှိကြသတဲ့။ တစ်နေ့တော့ သူတိုညီအစ်ကိုတွေက သူတို့အိမ်ကခွေးကိုလည်းခေါ် ထမင်းထုတ်လည်း တစ်ယောက်ကိုယ်စီကိုင်ပြီး တောင်ယာခုတ်သွားကြသတဲ့။ တောင်ယာမှာရောက်တော့ ညီအငယ်ဆုံးက ငယ်သေးတဲ့အတွက်ကြောင့် တောင်ယာမခုတ်ခိုင်းပဲ သူတို့ညီအစ်ကိုတွေရဲ့ ထမင်းထုတ်ကို စောင့်ထားခိုင်းပြီး အစ်ကိုတွေက တောင်ယာခုတ်သွားလိုက်တော့သတဲ့။ အဲလိုနဲ့ ညီအငယ်ဆုံးက သူတို့ရဲ့ နေ့လည်စာထမင်းထုတ်ကို စောင့်ပြီးနေနေတဲ့အချိန်မှာ မြွေကြီးတစ်ကောင်လာခဲ့တဲ့အတွက်ကြောင့် ညီအငယ်ဆုံးက အဲဒီမြွေကို ခုတ်သတ်ပြီး အဲဒီဘေးမှာပဲ ပစ်ထားသတဲ့။ အဲလိုပစ်ထားလိုက်တော့ တစ်ခြားမြွေတစ်ကောင်ပြန်ပြီး လာခဲ့သတဲ့။ လာခဲ့တဲ့မြွေက ခုနက ညီငယ်သတ်ထားတဲ့မြွေအလောင်းကို သွားကြည့်ကြပြီး ပြန်ပြီးလျှောက်သွားသတဲ့။ အဲလိုထွက်သွားပြီးတော့မှ ခနနေကြာတော့ အဲဒီမြွေက သစ်ရွက်တစ်ရွက်ကို ကိုက်ပြီးပြန်လာခဲ့ပြီး ခုတ်သတ်ပြီးသေသွားတဲ့မြွေအလောင်းပေါကို အဲဒီသစ်ရွက်ကို သွားအုပ်ထားပြီး ပြန်သွားသတဲ့။ အဲလို သစ်ရွက်အုပ်လိုက်တဲ့အချိန်မှာ ခုနကသေသွားတဲ့မြွေက လှုပ်လာသတဲ့။ အဲလိုလှုပ်လာတာကို ညီအငယ်ဆုံးကကြည့်နေတဲ့အချိန်မှာ ခုနမြွေက သစ်ရွက်တစ်ရွက်ကို တစ်ခါပြန်ပြီးယူလာပြီး အုပ်လိုက်တဲ့အချိန်မှာ နဲနဲလေးပဲလှုပ်နေတဲ့မြွေက ပိုပြီးတော့လှုပ်လာသတဲ့။ အဲတာကိုတွေ့တဲ့အချိန် အဲဒီကောင်လေးက “အင်... ဒီလို သေသွားပြီးတဲ့မြွေကိုတောင် ပြန်ပြီးရှင်လာအောင်လှုပ်နိုင်တာက ဆေးရွက်ပဲဖြစ်မယ်” ဆိုပြီး သစ်ရွက်ကိုက်ပြီးလာခဲ့တဲ့မြွေလမ်းကြောင်းအတိုင်း သွားကြည့်တဲ့အချိန်မှာ အဲဒီမြွေက သစ်ပင်တစ်ပင်ကနေ သစ်ရွက်ကို ခူးယူသွားတာကိုတွေ့လိုက်သတဲ့။ အဲဒီမြွေကလည်း သူကိုက်ယူခဲ့တဲ့ သစ်ရွက်နဲ့ တစ်ခါပြန်ပြီးအုပ်လိုက်တဲ့အချိန်မှာ ခုနက လှုပ်နေတဲ့မြွေက အကောင်းအတိုင်းဖြစ်သွားပြီး အဲဒီမြွေနှစ်ကောင်က ထွက်သွားကြသတဲ့။ ညီအငယ်ဆုံးက ခုနက မြွေသွားခူးယူတဲ့သစ်ပင်ကို အမြစ်ကနေတစ်ခါတည်း နှုတ်ယူပြီး သူ့လွယ်အိတ်မှာ ထည့်ယူထားသတဲ့။ အဲဒီကောင်လေးက အဲလိုနဲ့ မြွေကိုခုတ်သတ် တစ်ခြားမြွေပြန်လာပြီး ဆေးရွက်နဲ့ပြန်အုပ်တဲ့အကြောင်းတွေ မြွေနောက်လိုက်ပြီး ဆေးပင်တွေလိုက်ကြည့် ပြီးတော့ ဆေးပင်ကို ပြန်နှုတ်ယူသွားတာကြောင့် သူစောင့်နေတဲ့ ထမင်းထုတ်အားလုံးကို ခွေးစားလိုက်တာကို တွေ့ပြီး ထမင်းထုတ်အားလုံးကုန်သွားသတဲ့။ နေ့လည်ထမင်းစားချိန်ရောက်တော့ အစ်ကိုတွေက တောင်ယာခုတ်ပြီး ဗိုက်အရမ်းဆာပြီးရောက်လာတဲ့အချိန်မှာ ထမင်းထုတ်တစ်ထုတ်မှ မကျန်တော့တဲ့အတွက်ကြောင့် အစ်ကိုတွေက ညီအငယ်ဆုံး စားလိုက်တယ်ထင်ပြီးတော့ “အခု... ငါတို့ညီအစ်ကိုတွေကိုးယောက်လုံးရဲ့ ထမင်းထုတ်ကို နင်တစ်ယောက်ထဲပဲစားလိုက်တာက ဘယ်လိုဗိုက်များလဲကွယ်” “ကြည့်ရအောင်” ဆိုပြီး အစ်ကိုတွေက ပြောသတဲ့။ အဲဒီအချိန် ညီအငယ်ဆုံးလည်း သူမစားတဲ့အကြောင်း ပြောပြပေမဲ့ အစ်ကိုတွေက ညီကို စားလိုက်တယ်ထင်ပြီးတော့ ညီငယ်ရဲ့ဗိုက်ကိုခွဲဖို့ အဆင်သင့်ဖြစ်နေပြီတဲ့။ ညီငယ်ကလည်း ဘယ်လိုပြောပြော အစ်ကိုတွေက မယုံတဲ့အတွက်ကြောင့် “အစ်ကိုကြီးတွေရေ.... ငါက မစားဘူးလို့ပြောရင်လည်း” “နင်တို့မယုံရင်တော့” “ငါ့ရဲ့ဗိုက်ခွဲကြည့်ကြပါ” “ဒါပေမဲ့ ငါသေသွားရင်” “ငါ့ရဲ့လွယ်အိတ်ကို ငါ့ရဲ့ဗိုက်ပေါ်မှာ တင်ထားပေးနော်” လို့မှာထားသတဲ့။ အစ်ကိုတွေလည်း သူတို့ပြောတဲ့အတိုင်း ညီရဲ့ဗိုက်ကို ခွဲကြည့်လိုက်တော့ ဗိုက်ထဲမှာ ဘာထမင်းစေ့မှ မရှိနေဘူးတဲ့။ ဒါပေမဲ့ ညီငယ်က သေသွားပြီဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့် ညီမှာထားတဲ့အတိုင်း သူ့ရဲ့လွယ်အိတ်ကို ဗိုက်ပေါ်မှာ တင်ထားပေးပြီး အစ်ကိုတွေက အိမ်ပြန်သွားကြသတဲ့။ အဲလို အစ်ကိုတွေထွက်သွားတဲ့နောက် သိပ်မကြာခင် သေသွားတဲ့ ညီငယ်က သူ့ရဲ့ဗိုက်ပေါ်မှာ တင်ထားတဲ့ ဆေးပင်ကြောင့် တစ်ကယ်ပဲ အကောင်းတိုင်း ပြန်ထလာသတဲ့။ ဒါပေမဲ့သူက အစ်ကိုတွေကို ဝမ်းနည်းပြီးမပြန်လာပဲ သူ့လွယ်အိတ်ကိုပဲယူပြီး တစ်ခြားနေရာသို့ထွက်သွားသတဲ့။ အဲလိုသူထွက်သွားတဲ့လမ်းကနေ ချိုင့်တစ်ခုမှာ ဖားပျံတစ်ကောင်သေနေတာကို တွေ့သတဲ့။ အဲတာကြောင့်သူသယ်ခဲ့တဲ့ဆေးနဲ့ အုပ်ပြီး အဲဒီဖားကို ဆေးကုပေးပြီး ဖားကိုလည်းခေါ်ပြီး ဆက်ပြီးထွက်သွားသတဲ့။ သိပ်မကြာခင်အချိန်မှာ ရွာတစ်ရွာကိုရောက်တဲ့အချိန်မှာ အဲဒီရွာမှာနတ်ပူဇော်ဖို့သတ်လိုက်တဲ့ ခွေးတစ်ကောင်နဲ့ ကြောင်တစ်ကောင်သေနေတာကို ပြန်တွေ့သတဲ့။ အဲတာကိုလည်း သူ့ရဲ့ဆေးရွက်နဲ့ ပြန်ကုပေးပြီး ပြန်ခေါ်သွားသတဲ့။ အဲလိုဆက်ပြီးသွားတော့ တော်တော်အလှမ်းဝေးတဲ့ရွာလေးတစ်ရွာမှာ ရောက်တဲ့အချိန် အဲဒီရွာမှ ငိုသံတွေကြားသတဲ့။ အဲဒီငိုတဲ့အသံကြားတဲ့ အိမ်ကိုသွားရောက်ကြည့်တဲ့အချိန်မှာ ကောင်မလေးတစ်ယောက်သေဆုံးနေသတဲ့။ အဲဒီကောင်မလေးရဲ့မိဘတွေကို မေးကြည့်တဲ့အချိန် သူ့မိဘတွေက ကောင်မလေးက အခုလေးတင်ပဲဆုံးသွားတဲ့အကြောင်းနဲ့ သူ့ကိုဆေးကုပေးနိုင်တဲ့သူကို ရွှေတွေ စည်းစိမ်တွေပေးမယ်ဆိုပြီး ပြောသတဲ့။ အဲဒီအချိန်မှာ ကောင်လေးကလည်း သနားပြီးတော့ ကောင်မလေးကို ပြန်ကုပေးလိုက်တဲ့အချိန်မှာ ရွှေငွေစည်းစိမ်တွေသာမက ပြန်ရှင်လာတဲ့ကောင်မလေးနဲ့ သူ့ကိုလက်ထပ်ထိမ်းမြှားပေးလိုက်ပြီး အိမ်ထောင်ပြုပေးလိုက်သတဲ့။ အဲလို အိမ်ထောင်ပြုပြီး နေတဲ့အချိန်မှာ တစ်နေ့အချိန်မှာ အဲဒီကောင်လေးက အပြင်ဘက်မှာ အလုပ်လုပ်ဖို့သွားတဲ့အချိန် မိန်းမက သူ့ရဲ့ယက်ကန်းချည်တွေလိုက်ရှာတာကို ယောက်ကျားရဲ့ လွယ်အိတ်ထဲမှာ ဆေးပင်တွေကိုတွေ့လိုက်သတဲ့။ အဲဒီဆေးက အချိန်အတော်ကြာ လွယ်အိတ်ထဲမှာပဲ ထည့်ထားတဲ့အတွက်ကြောင့် မှိုတွေတက်နေတာကို မိန်းမက တွေ့တော့ “အေ...ဒီဆေးပင် မှိုတွေတက်လာပြီ” “ခု ဒီနေ့ နေလည်းပူတယ်ဆိုတော့” “နေလှန်းလိုက်အုံးမယ်” ဆိုပြီး သူယက်ကန်းခတ်တဲ့ဘေးမှာ ဆေးပင်ကို လှန်းထားသတဲ့။ အဲလိုထုတ်လှန်းထားတဲ့အချိန် နေလောကရဲ့ နေမင်းတွေက အဲဒီဆေးပင်ကို တွေ့ပြီးတော့ ဖြတ်ယူပြီး လုယူသွားသတဲ့။ အဲဒီနေမင်းတွေက လုယူသွားတာကို မိန်းမက လိုက်ကြည့်လိုက်တဲ့အချိန်မှာ သူတို့ရဲ့နေလောကဆီကို ယူသွားတာကိုတွေ့လိုက်သတဲ့။ ညနေပိုင်း ယောက်ကျားဖြစ်သူပြန်လာတဲ့အချိန် ဖြစ်သမျှအားလုံးကို ပြောပြတဲ့အချိန်မှာတော့ ယောက်ျားဖြစ်သူက အရမ်းစိတ်မကောင်းဖြစ်ပြီး “ဒီ ဆေးရွက်မရှိရင်က ဒီရွာကလူတွေ ဒီလောက်ထိအသက်ရှည်နေတော့မှာမဟုတ်ဘူး” ဆိုပြီး အဲဒီဆေးပင်ကို ရအောင်ပြန်ယူမယ်ဆိုပြီး နောက်နေ့မနက်မှာ ရွာကလူတွေအားလုံးကို ခေါ်ပြီး နေလောကသို့ တိုက်ခိုက်ပြီ အဲဒီဆေးပင်ကို ပြန်သွားယူဖို့ ဆွေးနွေးကြသတဲ့။ အဲလို နေလောကထဲ သွားရောက်တိုက်ခိုက်ရန် ရွာကလူတွေအားလုံးပါဝင်ပြီး သူတို့ရှိတဲ့နေရာထိဆိုပြီး လှေကားရှည်ကို ဆက်ဆက်ပြီး အဲဒီဆေးပင်ပိုင်ရှင်ဆိုသူက ခုနက သူခေါ်ခဲ့တဲ့ ဖား၊ ခွေး၊ ကြက်တွေကိုခေါ်ပြီး လှေကားနဲ့တက်တော့ နေလောကထဲရောက်နေပြီတဲ့။ အဲဒီအချိန် အဲဒီကောင်လေးက သူ့ရဲ့ဆေးပင်လုယူဖို့ နေလောကထဲအမြန်ကိုတက်သွားမယ်ဆိုပြီး အားထုတ်လိုက်တဲ့အချိန် လှေကားက ကြိုးကျသွားသတဲ့။ အဲလို ကြိုးကျသွားတဲ့အတွက်ကြောင့် အဲဒီကောင်ရဲ့ကျောကုံးမှာ ကပ်နေတဲ့ ဖားကလည်းလန့်ပြီး ခုန်ပြီး နေကို သွားမြိုချမိသွားသတဲ့။ အဲလို နေလုံးကို ဖားကမြိုချမိလိုက်တဲ့အတွက်ကြောင့် နေလောက ကနေလူ့လောကအထိ မျက်စိတစ်မှိတ်အတွင်း အမှောင်ထုကြီးဖြစ်သွားသတဲ့။ အဲလို အမှောင်ထုကြီးဖြစ်သွားတဲ့အတွက်ကြောင့် လူသားတွေက “ဖားရေ.... နေမင်းကို အမြန်ပြန်ပြီးလွတ်ပေးလိုက်ပါ” ဆိုပြီးအော်ပြော ကြေးတွေ မောင်းတွေခတ် သေနတ်တွေပစ်ပြီး လုပ်ယူမှ ဖားပျံက ဘယ်လိုမှမတတ်နိုင်လို့ သူမြိုချထားတဲ့ နေကို ပြန်ပြီး ထုတ်လိုက်တဲ့အတွက်ကြောင့် နေမင်းကြီးကို ပြန်တွေ့ရသတဲ့။ အဲတာကြောင့် တိုင်းရင်သားတွေက နေမင်းကြီး ဖားမြိုရင် အော်ပြော၊ ကြေးတွေ မောင်းတွေ သေနတ်တွေပစ်ပြီး ပြုလုပ်လေ့ရှိကြသတဲ့။ |
