Item details
Item ID
KK1-0938
Title Baren shayi a lam (The dragon girl)
Description Transcription (La Ring)
Ya ngai tsun na maumwi kaja i ndai labau a mying gaw ndai baren shayi langai hte Jinghpaw la langai a lam hpe tsun mayu ai hku re. Moi shawng de da hka panglai kaba law ai makau hta da mare langai nga ai. Dai mare hta gaw da grai tsawm ai hte shi na ndai um gawng shingyan gaw um gawng shingyan i tsawm ai num kasha shayi sha langai mi nga ai da. Dai shayi sha dai a kade ram tsawm ai ngu ai a lam hpe gaw da kaga maigan mung de pyi she chyam bra hkra tsawm ai da. E ndai lamu kaw na lamu madai num ngu gaw grai tsawm ai le i ndai lamu madai num hta dai lamu madai num hta nga yang dai tsawm shayi i Ja Seng Ing pyi e grau tsawm ai da. Dai ram ting tsawm ai num hpe gaw da dai mare kaw na i Zi la ma Hkang la ma Jinghpaw la ma shanhte masum gaw shi hpe e sumtsaw ga sa tsun ai. Sumtsaw ga sa tsun re shaloi i ndai tsawm shingni Ja Seng Ing gaw tsun ai shi hpe dai Zi la ma Hkang la ma Jinghpaw la ma hpe tsun ai "Nanhte ngai hpe kaja wa tsawra myit hte tsawra ai rai yang" shi gaw e ndai Ja Seng Ing gaw na nna ai myi nmu ai shi na kawa hpe bau taw ai re. "Dai i ngai na myi nmu ai kawa hpe shi si ai ten du hkra bau ya rit" ngu na ba sadi hpyi da ai. Ga sadi hpyi da ai i "Nanhte ngai hpe tsawra ai nga kaja teng yang ndai ngai tsun ai hpe nanhte hku na hkap la ya rit" ngu tsun ai da. "She hkap la law nang dai ram ting tsawm ai nang dai ram ting myit kaja nang dai ram ting gawng shingyan kaba ai num hpe anhte gaw grai tsawra ai. Grai tsawra ai hte maren anhte na ndai um na na kawa anhte a ndai e" ndai shi na Ja Seng Ing gaw dai hku ga sadi hpyi ai da. Ndai hpe gaw i ga sadi hpyi shaloi gaw jaw dat sai da ga sadi jaw dat sai da. Ga sadi jaw dat re shaloi i shi hku na tsun ai da "Mai ai nang hpyi da ai ga sadi hte maren anhte ni gaw hkan sa na" ngu na shi hpe dai hku tsun ai da. Masum mali ya nga ai shaloi "E anhte na katsa she re gaw mai ai" ngu dai hku tsun na i dai hku tsun na she i masum mali ya nga ai shaloi dai Ja Seng Ing gaw akajawng sha machyi si mat ai. Machyi si mat rai yang shanhte mung grai mau ai da. Hpa pyi nbyin ai wa dai hku machyi si mat na shanhte mung grai yawn ai da. Grai yawn ai majaw kawa hte maren dai la masum gaw Zi la Hkang la Jinghpaw la shanhte masum gaw ndai shanhte masum gaw ndai dai Ja Seng Ing a ndai si ai poi lamang ni hkan ya ai. Hkan ya na she hkan ya na she i ndai ngut sai poi ngut lup ma lup ngu sai i e grai hkrap ai. Hkrap ai yu ai yawng ngut ai shaloi ndai Zi la shawng tsun ai da aw ndai Zi la hpe shawng ndai katsa gaw tsun ai i e katsa gaw "Ngai hkri ni e ngai hkri ngai sha ni e ya nanhte la na nanhte tsawra myit kaba hte tsawra ai ndai Ja Seng Ing mung akajawng sha machyi si mat ai majaw nanhte ni mai wa sai" ngu tsun ai da i. Ndai Zi la dai mung shi tsun ai i e "Atsa nang hku na anhte hpe ahkaw ahkang jaw ai hte maren anhte mung anhte na anhte na mungdan de anhte wa sana" ngu dai hku na shi hpe atsawm di kumhpaw kumhpa hte shagrau na ndai hku shi wa mat sai da. Wa ai shaloi i ndai Zi la hte Hkang la lahkawng tup gaw ndai hku tsun ai i "E nang ahkaw ahkang jaw ai hte maren an lahkawng wa sai yaw, nang hpe e grai nja ai raitim mung i nmai byin ai majaw i na kasha ma nnga sai. Dai majaw anhte ma anhte shara de wa sana ngu" shi hpe ahkaw hkang hpe hpyi na la dai mung ahkang jaw dat sai da dingla dai mung. Ahkang jaw rai na wa mat sai da. Dai Jinghpaw la dai gaw da Jinghpaw la hpe gaw "Ahkri asha nang hku na mai wa sai" ngu tsun ai shaloi ndai katsa hpe "Atsa e na kasha Ja Seng Ing nnga mat ai raitim mung shi anhte hpe ga sadi hpyi da ai. Shi anhte i shi hpe tsawra myit kaba hte tsawra ai kaja wa teng jang nang hpe bau na matu shi anhte hpe ga sadi hpyi da ai. Anhte mung jaw ai e kaga ni ga sadi ndung timung ngai gaw ga sadi dung mayu ai dai majaw nang sha ahkaw ahkang jaw yang nnga mat ai ndai nnga mat ai Ja Seng Ing hpe ngai hku na i hkungran la na. Nnga mat tim ngai hku na hpa myit kaji garen na lam nnga ai ngai gaw asak hkrung ai hpe i asak hkrung ai ndai tsawm ai hpe sha tsawra ai nre i shi na gawng shingyan i shi rau ngai gaw moi kaw na ndai hku lajang dat ya ai re majaw i si mat ai raitim ngai gaw hkungran la na" ngu ahkaw hkang hpyi ai shaloi grai mau mat ai da dingla wa gaw. "Ah nye kasha nnga mat sai hpe nang gaw nhpabaw she nang gaw hkungran la na nang gaw hpabaw di na nang hte gaw shi gara hku nga na" ngu shi dai hku san ai shaloi gaw shi gaw dingla dai san ai ga hpe she shi gaw atsawm bai htai dat ya ai i. "Nnga mat timmung hpa nra ai ngai hku na nga ai ngu hku myit myit sumru la na shi hpe ngai ndai hku na kanawn mazum na. Dai hku i shi nnga mat timung shi na ndai shi gaw i shara shara kaw na ngai hpe mu jang shi myit dik na ra ai ngu i. Ngai shi hpe tsawra ai e tsawra ai lam gaw kaja re ngu hpe shi chye na ra ai" ngu shi dai hku tsun ai shaloi gaw i dingla dai mung jaw sha kau dat sai da. Jaw sha kau dat re shaloi gaw grai pyaw hkra nga ai da. Grai pyaw hkra nga rai na dingla dai rau grai hku hku hkau hkau nga rai yang she shi gaw nga tam sha ai la wa re ai da. Nga tam sha ai la wa re lani mi hta shi gaw dai shanhte na mare gaw panglai makau de re majaw panglai de nga sa tam let sa mat ai da. Sa mat re shaloi kaning re i nga yang dai panglai makau kaw ndai hka shi makau kaw she num grai tsawm ai Ja Seng Ing hte kanoi bung bung re num wa malap taw ai hpe shi mu ai. Mu ai shaloi shi gaw moi Ja Seng Ing hpe nau tsawra ai majaw shi na myit gaw ndai shi na sai gaw ga shaga ai i. "Ja Seng Ing rai nga le" ngu na shi gaw sa sai da shi mung Ja Seng Ing hte bung ai majaw shi na tsawra myit gaw moi Ja Seng Ing si mat ai kaw na shi na tsawra myit gaw asak nhkrung ai asak nhkrung ai kaw na ndai num dai shayi sha dai rau mu na shi na tsawra myit wa asak bai hkrung wa na i dai asak hkrung wa ai ngu ga i. Asak hkrung wa rai na shi gaw dai num dai hpe nta de woi shaga wa na ndai tsi ni atsawm di lajang jaw na num dai gaw mai mat ai. Mai mat na shi hpe san ai i "Nang ngai hpe gara kaw na mu ai rai hpa na nang ngai hpe tsi ni tsi ya ai rai" nga ni san ai le i. Shi gaw atsawm bai tsun dan ai i "Moi ngai Ja Seng Ing nga num hpe ngai ra wa ai ya gaw shi nnga mat sai. Shi si mat ai raitim ngai shi hpe hkungran la ai re" ngu tsun ai. "Nang gaw Ja Seng Ing hte grai bung ai" ngu tsun ai hte shan lahkawng e la dai wa mung i dai baren kaja nga yang num dai gaw baren shayi baren shayi re she shi gaw baren shayi re hpe tsun yang la dai hkrit kajawng mat na shi hpe ntsawra mat na hkrit ai majaw i "Aw re i" nga dai hku sha hkan yau ya. Hkan yau ya rai yang lani mi na aten hta shi gaw e num dai hpe shi gaw hka de shaga mat wa ai. Hka de shaga mat wa na she "Ngai gaw i nang hpe ngai hkungran la na. Ngai shawa a man hta nlu hkungran la tim nang hpe ngai ndai panglai a shawng hta nang hpe ngai hkungran la na, ga sadi dung na nngai" nga dai hku tsun ai shaloi i dai baren shayi mung grai myit pyaw mat ai da. Grai myit pyaw mat na she shi hpe hkungran la kau ai da. Shi hpe hkungran la kau na she dai hku nga mat sai. Nga taw yang i dai baren shayi nga ai kaw na nga nga tim i shawoi shani pyi masum mali ya nga hkwi timung nga shala lap langai lahkawng sha lu ai wa dai la dai wa dai baren shayi hte la hkat mat ai kaw na lani mi e minute mi nga hte pyi i kwi nga kaba kaba wa shani shagu lu ai da. Shi gaw grai mau ai i "Hahh i nang ngai hte hkungran ai shani kaw na i anhte ni gaw i ndai lu su ai lam hta kaja wa ai ni hpe grai chyeju kaba sai" ngu na tsun ai i. Dai baren shayi mung shi hpe tsun ai da "Chyeju kaba lam ni gaw madu wa hte madu jan lapran gaw hpa nra ai law" nga na shi gaw grai chye na ya. Grai chye na ya ai hku nga ai da. Lani mi na aten gaw da shi gaw da e ndai shi na ndai ga i ndai hka npu kaw na baren kawa gaw shi hpe yup mang jaw ai da. "Ma nang gaw ndai ma nang de i ndai mungkan ga de asak hkrung ai baw ndai anhte ni kalang mung nsha ga ai ndai masha shan hpe sha na matu nang hpe e masha langai hpe ga de e ndai hka de woi wa u she nga yang ma nang gaw dai kaw me dinghku de mat ai gaw i nang gaw wa ra sai" ngu shaga ai. Shaga re shaloi she um shi gaw "Nang nwa jang nang na madu wa ni hpe anhte hku na sat nna sha ra na re" ngu na tsun ai. Shi gaw grai hkrit mat sai grai hkrit mat na shi hpe she "Ngai nang hpe ma nkam masu da sai law. E nang hpe ngai ma kaja wa tsun na nang atsawm di madat u yaw" ngu tsun ai da. La dai gaw shi hpe shala ai shadu na "She madat le nye madu jan tsun ai hpe gaw i" nga "Nang ngai hpe ndai hku hkum asawng ndai kalang gaw nang hpe ngai tsun na gaw nang hte ngai na anhte hkawng na ndai dinghku lapran kaw e ndai an hkawng na dinghku lapran kaw nga ai lam ndai sumri i an hkawng na tsawra myit sumri hte seng ai" ngu tsun dan yang shi gaw mau mat sai da. Mau mat rai she shi gaw tsun ai da "Tsun u le tsun u" nga jang shi tsun sai. Shi gaw "Ngai gaw ndai kaw asak hkrung nga timung kaja wa nang hte gaw i ndai kaw ndai shinggyim hkum hkrang hte asak sa hkrung nga ding yang gaw nanhte na zawn shinggyim num sha nre ngai gaw baren shayi she re ai" ngu tsun ai da i. "Baren shayi she re ai" ngu tsun ai shaloi shi gaw mau mat sai. Mau mat na shi gaw nkam ai nkam na shi gaw shi na shawng kaw baren kaba re tai dan ai da. Tai dan na "Ngai gaw ndan re baren shayi she re ngai daini nwa jang ngai na dai baren kanu kawa ni hku na nang hpe sha na ra ai. Dai majaw ngai gaw hka npu de bai shang sana" ngu shi hpe ahkang hpyi ai shaloi shi gaw tsun ai i "Nang ngai hpe ndai hku salum machyi i myit machyi da na hku rai yang nang hpabaw na nang ngai kaw sa wa ai" ngu shi san ai i. Shi san ai shaloi i "Anhte ndai baren prat ngu gaw nsha ga ai hpa nnga ai i. E amyu myu hpy ngai sha ga ai dai majaw ngai ndai nang hpe anhte nsha ga ai ndai shinggyim masha hpe sha na matu ndai kaw i ngai hku na nga taw i machyi masu taw ai hpe nang hkye la ai. Dai na nang hpe ngai tsawra myit hte tsawra mat ai majaw nang hpe ngai hpa ndi ai re" ngu tsun ai. Shaloi shi kaw na i ma langai lu da ya ai. Makaw langai lu da ya ai. Shi ma dai Makaw dai hpe ma sat kau ai. Ndai shanhte na ndai prat wa ndai baren hte masha lu da jang ma ndai gaw jamjau ai baren mung nrai masha mung nrai rai jang shi na ndai baren re hpe chye mat ai shaloi ndai mare masha ni gaw i "Baren kasha baren kasha" dai hku tsun na hkrit ai majaw ma ni hpe shanhte na prat gaw ndai hku ma ni hpe nhkyi hte galun sat ai hku nre ndai shi na ma ni hpe hka de tsing bang kau ra ai. Hka de tsing bang kau na um shaning na na re shaloi ndai ma dai gaw ndai ma ndai nsi ai nre, si nna ndai shaning na na re shaloi ndai hka kaw i ndai dip tsing bang ai hka kaw nampan tu wa na nampan tu wa na nampan dai yat mat ai shani dai kaw na dai shanhte dip tsing bang kau ai ma dai gaw i pru wa na she baren nga jang baren tai mat na, baren kasha nga yang baren kasha masha nga yang masha tai mat na. Dai hku i dai hku htung hkying nga ai re majaw dai ma dai hpe gaw hka de bang kau ai da. Bang kau na i shi mung "Hka de shang sana hka de shang sana" ngu na shang mat sai da. Shaloi she i marawn dat ai i dai panglai kaw i "Nanhte baren ni hku na daini daina kaw na gaw anhte masha ni hte hpa e kanawn na lam ma hpa nnga sai dai majaw anhte hpe jamjau ma hkum jaw nu" ngu dai hku ga sadi hpyi ai shaloi dai baren shayi kaw na i ga sadi jaw ai da. Ga sadi jaw kau ai majaw da daini daina du hkra timung da anhte shinggyim masha ni hpe gaw da baren ni gaw n-kawa sha ai hpa ndi ai. E ndai hku i hkyam sa jaw da ai gaw da moi na ndai Ja Seng Ing hte ndai Jinghpaw la a lam re ai e Jinghpaw la a majaw re ngu hpe tsun mayu ai hku re.
Origination date 2017-02-13
Origination date free form
Archive link https://catalog.paradisec.org.au/repository/KK1/0938
URL
Collector
Keita Kurabe
Countries To view related information on a country, click its name
Language as given Jinghpaw
Subject language(s) To view related information on a language, click its name
Content language(s) To view related information on a language, click its name
Dialect Standard Jinghpaw
Region / village Northern Myanmar
Originating university Tokyo University of Foreign Studies
Operator
Data Categories primary text
Data Types Sound
Discourse type narrative
Roles Keita Kurabe : depositor
L. Lu Lu Awng : speaker
DOI 10.4225/72/5989e70c33e88
Cite as Keita Kurabe (collector), Keita Kurabe (depositor), L. Lu Lu Awng (speaker), 2017. Baren shayi a lam (The dragon girl). EAF+XML/MPEG/VND.WAV. KK1-0938 at catalog.paradisec.org.au. https://dx.doi.org/10.4225/72/5989e70c33e88
Content Files (3)
Filename Type File size Duration File access
KK1-0938-A.eaf application/eaf+xml 43.8 KB
KK1-0938-A.mp3 audio/mpeg 10.1 MB 00:11:05.390
KK1-0938-A.wav audio/vnd.wav 366 MB 00:11:05.370
3 files -- 376 MB -- --

Show 10 Show 50 Show all 3

Collection Information
Collection ID KK1
Collection title Kachin folktales told in Jinghpaw
Description Recordings of Kachin folktales and related narratives in Jinghpaw. These materials were collected by Keita Kurabe, Gumtung Lu Awng, Sumdu Ja Seng Roi, Hpauhkum Htu Bu, Labang Tu La, Gumtung Htu Nan, and Lashi Seng Nan as part of community-based collaborative fieldwork in northern Myanmar. A total of 2,491 stories with 2,481 ELAN files, 2,481 transcriptions, and 1,437 translations are currently available (November 23, 2024). Transcriptions were contributed by Gumtung Lu Awng, Pausa La Ring, Galang Lu Hkawng, Sumdu Ja Seng Roi, Hpauhkum Htu Bu, and Keita Kurabe. Stories were translated by Nbanpa Rita Seng Mai, Sumlut Gun Mai, Lazing Htoi San, Maran Seng Pan, Dumdaw Mike Tu Awng, Nhkum Htoi Awng, and Keita Kurabe.

Animated stories are available at:

https://catalog.paradisec.org.au/collections/KK3
https://www.youtube.com/@kachinfolktales
https://www.facebook.com/KachinStories

Other Kachin culture and history are available at:

https://catalog.paradisec.org.au/collections/KK2

Our research was made possible under the support of JSPS KAKENHI Grant Number JP17H04523, JP20K13024, JP20H01256, JP24K03887, Linguistic Dynamics Science 3 (LingDy3) from Research Institute for Languages and Cultures of Asia and Africa (ILCAA), Tokyo University of Foreign Studies (TUFS), and JSPS Program for Advancing Strategic International Networks to Accelerate the Circulation of Talented Researchers "A collaborative network for usage-based research on lesser-studied languages."
Countries To view related information on a country, click its name
Languages To view related information on a language, click its name
Access Information
Edit access Nick Thieberger
Keita Kurabe
View/Download access
Data access conditions Open (subject to agreeing to PDSC access conditions)
Data access narrative
Metadata
RO-Crate Metadata
Comments

Must be logged in to comment


No comments found