| Description |
Transcription (La Ring)
Nambya a maumwi hkai na re da. Moi.. na ni gumgai dingla ni hkai dan ai kaw na matsing ai hte le yaw. Nang mung hkai ngai mung hkai re kaw jahkum la nna maumwi kaja mai shatai ai. Jinghpaw ni a lam mung mai chye wa ai dai kaw na. Moi da nambya ngu ai wa gaw grai.. masu sha chye ai wa re.. da. Masu tim shi gaw lam jaw ai hku sha masu ai yaw. Wo... sharaw hte mung jinghku hku ai da shi gaw Sharaw hte mung jinghku hku nga yang she dai shaloi hta sharaw ni hte htaw.. dumsu, gumra nga ni mahkra hte jinghku mai hku ai da. Ga mai hkrum ai prat e re ai da. Dai shaloi she lana, lani mi gaw sharaw me she, sharaw hte nta galaw shingjawng ai da. Nta galaw shingjawng ai wa she shi na gaw lagawn nna she, lagawn nna she shi gaw aran ara sha di galup da da, sharaw gaw achyip chyip makup di nna galaw da rai yang she e dai shana gaw sharaw a kasha ni gaw hkrap hkrai hkrap, hkrap hkrai hkrap rai nga she lambya a kasha ni gaw bai nhkrap da. Dai shaloi she "E hkau lambya nye kasha ni gaw grai hkrap nga le, na kasha gaw hparai nhkrap ai" ngu yang "Ngai mi gaw htaw aran ara di shata shagan ni mu ai majaw she nye kasha ni dai ni yu chyai nna pyaw pyi nrau nga gara lapran hkrap na wa" ngu jang she "E dai rai yang gaw ngai na nta hte na nta hte galai yang mai ai i" ngu yang "Mai ai le galai gaw, galai gaw" ngu galai la sai da. Sharaw manya gaw galai la nna she dai galai la ai shana gaw marang htu sai da lo... htu she htu htu she htu... rai yang she dai nambya yan nu wa ni gaw marang sha mung nmadi ai wa apyaw angawn nga wa yup, sharaw yan nu wa ni rai jang gaw marang kayun nna she "Nambya e naw matsan dum la e law nang hpang de sa shingbyi na" ngu yang mung "Hey.. nshang lu ai lu kalang mi galai kau sai gaw kadai mung kade nta e nga u le" ngu jang she dai nta htungwung hkan sa gawp yang mung "Dai lu kadai lu kadai lu ngu" nri hte galun ai. Akyang grai nhtuk ai zen mung gaw grai zen ai ahkyang grai nhtuk ai nambya dai gaw. Dan rai rai na e sharaw hte mung nta galai kau da. Lani mi gaw "Dai rai yang gaw kalang mi bai shingjawng gaw, lama mi bai shingjawng gaw" ngu rai "Hkindu gun ga saw na". "Ngai shawng saw na" nga da sharaw gaw "E mai ai" aw aw nambya da law "Ngai shawng saw na" nga da. Shi shawng saw nna wo.. hkindu sumpum sumpam gun ra ai de gun, gun hkrai gun htawk, gun hkrai gun htawk kau, gun htawk kau hpang shani gaw e sharaw na bai gun na rai jang gaw loili sha naw gun lawm nna gaw shi gaw dai wo sharaw gun na hkindu lit kata kaw wa shang makoi rawng mat ai da shi gaw. Shang makoi rawng mat nna she alaga gun ba kau shangun da. Alaga htaw kaw du yang gaw sharaw a hkindu lit kaw na wa she pru wa nna gaw "He he he" nga hkindu lit mung n-gun ai wa rai yang gaw sharaw gaw pawt she pawt, pawt she pawt rai na she "Hpawtni bai gun gaw" ngu da. Hpang shani gaw e.. sharaw bai dai nambya e shangu hkindu kaw bai rawng ai da. Bai gun sai da gun rai na she shi gaw du ai hte wan nat nna "hkret" di hkindu nat dat ai hte sharaw mung wan hkru nna hkru she hkru nna she kagat she kagat gat she gat da, kagat nna htaw.. gumra hpe she "E gumra ngai wan grai chyi nga ai naw je la rit law" nga yang "Htaw kawng de kawng de kagat gumtawng u" ngu na she kagat kagat gumtawng yang gaw grau.. nbung bung na grau bai chyi wa da. Dan rai na she le.. ashe dumsu hpang de "Dumsu e naw je la rit" ngu yang "Nbaw nbaw nbaw gat u" ngu jang she nbaw nbaw gat yang she grau bai chyi wa rai na she nga wuloi hpang de bai "E hkau wuloi e ngai hpe naw je la rit lo" ngu jang she "Le.. wulu de wulu de" ngu yang wulu de sa gum yang she shi na wan hkru ai si mat ai da. Dai shaloi gaw sharaw, dai shani kaw na gaw.. nambya hte sharaw mung jinghku nhku ai hka mat rai na she wo ra ashe gumra ni dumsu ni hpe gaw "Nanhte gaw grai nkaja ai masha ni re" ngu da. Wuloi hpe gaw "Nang hpe gaw prat tup galoi mung jinghku hku sana yaw nang hte gaw galoi mung hpyen majan gaw nbyin gaw yaw" ngu yang she wuloi manya gaw "Ram du jang kalang gaw lahkap mahkyit ya ra gaw" nga da. Dai majaw wuloi ni gaw shana hkan dumsu ni gumra ni gaw mare kaw sha mai yup ai nam de nmai yup ai sharaw hpe hkrit ai majaw nam ga rai yang, nang myo ga de chyawm me nre le nam ga de gaw nmai yup ai. Kachyi mi nam rai jang gaw sharaw hkrit ra ai. Rai jang she wuloi ni bai rai jang she ahh.. nam de wushat gara kaw tsawm yang gara kaw yup mat gara kaw mung yup mat mat. "Ram" ngu ai gaw shata kaji ai shaloi yaw shata hkawng masum hte e wo si wa re dai aten ni hta, dai aten ni hta nam de kade.. nwa ai nga ai nga wuloi ni mung ya du hkra naw re lu htaw.. moi bumga hkan nye Ji Dwi a ndaw yang kaw gaw dai ram du ai aten yang e nga wuloi ni nam de na wa nna wa yup yup re shara nga ai. Dai aten du jang sharaw hkrit ra sharaw e lahkap mahkyit ya na hkrit nna dai kaw e wa nga nga re ai da. Dai majaw daini du hkra dai wuloi ni e gaw sharaw nkawa mat ai. Maumwi dai maumwi re ai da nambya e shapraw dat ai maumwi re ai.. da.
Htaw nhpa nhten law masha ni e masu chyu masu sha hkawm nna, masu chyu masu sha hkawm mare masha ni hpe masu sha hkawm nna mare masha ni gaw nambya hpe grai nra mat ma ai. Dai dusat ni hte mung dai hku majan byin nna sharaw hte mung hka mat re mare masha ni mung grai nra mat rai mare masha ni gaw, "Ndai nambya ngu ai wa gaw jawm sat kau ra ai re grai masu sha ai wa re" nga majaw prat tup masu sha nna chyu she kan bau ai she nre dawng. Re yang gaw ndai gaw sat kau ngu yang gaw nmai, masha sat ai mara lu na rai rai na hka rum langai mi kaw e ningren grai... galu ai mai hka ningren galu la nna she e dai hka rum ntsa kaw e ka galaw nna nambya hpe dai kaw rawng, dai kaw noi tawn da ai da. Dai kaw, dai kaw noi tawn da rai na she e dai ntsa de ning rai na matu nang kawa pawt de gaw tawng galaw nna dai kaw gyit tawn na dai kaw nlung ni htawk hkrai htawk bang htawk hkrai htawk bang rai na she htawk hkrai htawk bang di na she rum ntsa hka rum wi wi wi wi nga nlung machyawk marawk re ntsa kaw noi tawn tim shi gaw myit nhtum ai da. "Wi wi wi" sha nga na she lahpyaw sha hpyaw rai na nga she, kalang mi na shi gaw "Ndai sumri noi ai dai tsam nna di nna dai shang mat u ga, shaloi gaw nambya dai gaw di hkrat nna si u ga" nga na mare masha ni gaw dai hku galaw da le. Dai hku galaw da wa she raitim shi gaw myit nhtum nna she pawt mung npawt ai da lo shi hpe kadai kaning di tim npawt ai da. Npawt na she lahpyaw sha hpyaw "Wi wi wi wi" nga dai zawn re rum ntsa kaw sha ma nga nga rai she lani mi na hta hpaga la ni lai wa ai hku rai nga. "Wi wi wi wi" nga na yu yu rai yang jan ja she ja nga yang wa shanhte pyi jan ja she ja nga yang wa "E hkau nang gaw hparai na dai kaw e lahpyaw hpyaw nna nga nga ai" ngu "Ngai pyi hka rum ntsa kaw e nbung katsi sha ahpawt re kaw e grai pyaw nna nbung sha tsin tsin nga hpa jan mung nja rai kade she pyaw nga i" ngu jang she "E anhte ma lung mayu ai" nga yang she "Shaloi gaw lung mayu ai nga jang gaw ngai hpe naw shawng jahkrat la u le" ngu jang she "Kaning di jahkrat la na wa" ngu yang she "Nkau mi gaw nang kawa, nang kawa ndung yawng hkrat wa na de sa hkap tsap nga, nkau mi gaw ndai maga de na nlung shaw kau di u le" nga jang she e dai dai hku di na nkau mi gaw nang de nlung shaw kau nkau mi gaw wo kawa nren hkrat wa yang shi hpe hkap pawn la na masha mung hkyen tawn rai na she nga nga na she lu lawt wa sai da. Lu lawt wa na she dai hpaga la ni hpe wa she dai kaw bai galai noi kau da. Galai noi kau da nna she lahkawng dang she nrai i dai hpaga la nga tim dai bai galai noi kau da na she shi bai dai nlung ni bai hta bang nna bai noi kau da nna bai hkawm wa ai da. Mare de bai pru wa rai yang she mare na ni gaw bai mau sai da. "Ga... ya nambya ndai gaw si sana re ngu yang wa me bai apru wa gaw, ya anhte gaw... anhte hpe kaning bai di sana kun.." nga na anhte e grai myit ru mat sa grai myit ru mat rai na she nga taw nga raitim npawt ai da, nambya npawt ai da. Lani mi gaw "E ndai gaw nambya gaw lama ma di nna gaw bai nyan sat ra sai" nga naw nyan nga da. Yi bai hkyen sai.. da yi bai hkyen yi hkyen yi hkyen rai na yi hkyen rai na she nambya hpe she "Daini gaw aw yi nat sana re majaw gaw nang gaw wo yi ka-ang kaw sa nga nga u yaw" ngu tsun ai da. Nat sat jawm nat sat kau na hku le shanhte gaw grup.. hkra jawm nat nna nambya gaw hprawng shara nnga na si na hku le. Si na hku di tawn da rai yang she "E mai ai mai ai ngai ou.. ngu jang nat dat u yaw" nga da. Shaloi shi gaw wat dai yi ka-ang kaw wa hkru wa ai baw rai ni yawng... ga hkrai ga ga hkrai ga seng hkrai seng di kau da nhkun sung sung htu da shi makoi na matu ngu nhkun sung sung htu tawn da, wan hkru yang gaw dai makau de gaw nhkru sai le, wo de wan li sha ningrai sha galip sana nrai i shaloi gaw ga ni htu kau dai kaw dung mat jang gaw shi wan li ma ngalip sai le dai de ma wan ma nhkru du sai le. Dai hkan yawng ga kau dan na rawng nga yang she shi jin jin rai sa nga jang she "rai sai lo ngu dat jang she wo.." ngu dat jang she shanhte wan nat dat sai da. Shanhte wan nat dai ai hte shi gaw dai shi nhkun htu ai dai kaw sha rawng nga.. rai na she yi.. yi hkru krip mat na jahkring sha re goi wan hkru ai ngu mung "Jahkring sha pre pre pre pre nga na" si mat ai hte gaw tsawmra... na jang she dai shi e nhkun htu tawn ai ni hpe yawng magap nna ga ni hte ndai hku ndai hku masha ni nchye hkra ahpre shara kau da nna bai wa bai pru wa. Mare masha ni bai grai kajawng sai da. "Ga.. e ndai ram ram rai yang wa nsi ai bai pru wa ai gaw gara hku, nang gara kaw sa nga ai ma" ngu yang she "She.. n-ga kahtawng ni n-wu kahtang ni dai hkan e sa chyai hkawm nna pyaw she pyaw nga yang ngai pyi naw gaw" nga ai da. "E dap kahtawng mung du sai, n-wu kahtawng mung du sai, n-ga kahtawng mung du sai, wan wan mung mung du sai" ngu wa tsun dan jang she dai mare na langai ngai gaw bai hkam sha yu mayu wa le nambya zawn zawn re kade wa pyaw grai pyaw ngu wa jahta dan jang gaw "Shade de pyaw ai gaw ngai mung naw di yu na re, ndai lang gaw ngai bai yaw" nga da. Hpang shaning na yi bai hkyen rai yang gaw nambya tai nna yi ka-ang kaw bai "Ngai ou.. ngu jang nat dat u yaw" nga da da. Shi gaw dai nhkun htu rawng na mung nchye sha manawn nna nambya e sha manawn nambya du ai kahtawng sha du mayu nna gaw hpa nyan gaw nchye laika gaw nchye rai na gaw nambya e sha gaw manawn rai na dai kaw sa nga "Ou".. nga hte masha ni nat dat nna si mat sai da. Si mat yang she "Hey nambya ya gara kahtawng du sai kun i" ngu yang she "Ya gaw wan mungdan she ndu sadawng" ngu da. Loi hkring tsawmra na jang "Hey nambya ya gara ga du sai kun" ngu yang she "N-ga mung du na sai" ngu. Tsawmra bai na yang she "Ya gara kaw du na sai" nga yang she "Wan wu kahtawng du na sai" ngu da. Tsawmra bai na ai hpang "Ya kanang du" ngu jang gaw "Dap, dap mung du na sai" nga da. Grai na jang she "Ya gara kaw du sai kun i" ngu jang she "Si mat sadawng gaw" nga ai da. Dai dai hku ngu jang she wo ra ni gaw "Aw.. " mau hkrai mau mahka nna nambya hpe sat na lam e mau nna dai hku nlu sat nna nga mat ai da. Maumwi gaw dai kaw bai htum mat sai.
Notes:
1. Nang Bya is a popular trickster in Kachin folktales, who are a person or an animal that always lies and teases others. It is known by the names of Nang Bya, Mang Bya, Mawng Byaw, and others depending on dialects and languages.
2. For more stories about Nang Bya, see:
KK1-0027
KK1-0028
KK1-0072
KK1-0233
KK1-0234
KK1-0296
KK1-0297
KK1-0326
KK1-0339
KK1-0364
KK1-0475
KK1-0549
KK1-0640
KK1-0709
KK1-0735
KK1-0973
KK1-1209
KK1-1210
KK1-1286
KK1-1379
KK1-1462
KK1-1711
KK1-1785
KK1-1786
KK1-1788
KK1-1789
KK1-1790
KK1-1791
KK1-1792
KK1-1793
KK1-1794
KK1-1795
KK1-1798
KK1-1855
3. See Kurabe (2018) for a story of Mang Bya.
References
Kurabe, Keita. 2018. A Jinghpaw folktale text: A liar Mang Bya. Journal of Kijutsuken 10: 69-80. |
