Item details
Item ID
KK2-0251
Title Putao ga de Myen du hpang wa ai lam (History of Burmese settlement in Putao)
Description Transcription (La Ring)
Anhte Putao ga kaw e Myen du hpang ai Myen htinggaw du hpang wa ai gaw galoi kaw na ta nga jang e hkying mi jahku tsa manga shi mali ning hta gaw ngai Putao ga jawng lung hpang sai ndai Putao ga jawng lung hpang ai. Shaloi gaw Myen htinggaw Myen ning dinghku ngu nnga ai wun-htan (civil servant) dinghku hku na du wa ai gaw nga ma ai. Raitim mung mung masha mare masha tai na dinghku hte rau rai na nga ai gaw nnga ai. Wo ra Hu Hpai kaw e Myen dingla langai hte Myen gumgai jan langai mi ndai wan-hto-hpu dut nna htaw de htawt dut, let de ka tawng hpai nhtawm e dai zawn re wan-hto-hpu dut hpang ai dai lahkawng sha nga hpang ai. Shawng nnan e ndai hkying mi jahku tsa manga shi mali ning hta gaw htaw ra daw de Myen dinghku Myen mare masha ngu ai nnga ai dai ten hta nga hpang ai. Dai kaw na gaw bai Myen hpyen dap kaw na pru wa nna pension pru wa ai ni Rawang num ni la ai Jinghpaw num ni la ai Lisu num la re ni nang kaw bai hkring nga. Dai zawn hkring nga re kaw na gaw ya gaw Myen htinggaw ni nga ya hpaga htingga prat du kaw na ya gaw Myen ni hkrai bai tsawmra mi law wa ai. E dai hku na rai ma ai ngu hpe tsun mayu ai ndai Myen ni du hpang wa ai gaw. Ya gaw grai law sai e lam kaja wa ai hte shanhte Myen ni du wa kahtawng shagu de du wa sai. Ya gaw nang e kahtawng shagu daw de ngu na Myen nnga ai kahtawng nau nnga ai daram rai nga ai. Ya anhte kahtawng hta pyi gaw e ndai Nam Pu mare hta pyi gaw Myen e Jinghpaw num ni la nna ya Myen htinggaw langai lahkawng ram nga ai ga rai nga ai. Dai hku na nga ma ai dai gayau gaya rai na dai hku na e moi shawng de gaw nnga ya gaw Myen ni law wa ai. Hpungki jawng gaw galoi galaw ai kun? Hpungki jawng wo ra Kawng Mulung hpe gaw galoi kaw na de ai ta nga jang moi ndai e Sao Hpa Hkan nga ai ten kaw na de hpang ai re da Kawng Mulung dai hpe gaw. E Sao Hpa Hkan ngu ai nga ai, ndai Sai Hpa Hkan gaw ndai maumwi hpe loi tsun ga nga jang gaw Luk Hkun hte Lung Gyeng majan gasat ai. Shanhte Sam shada ga law hkat ai Luk Hkun amyu Lung Gyeng amyu nga na gasat hkat ai. Shaloi gaw shanhte gaw dai ten hta Lung Gyeng ni grai n-gun ja ai. Lung Gyeng ni grai n-gun ja Lung Gyeng amyu ni n-gun ja rai na she Luk HKun amyu ni hpe bai gasat jang gaw ndai Sao Hpa Hkan ngu ai wa gaw le Jinghpaw mung de Wa Byen ni nta de nga ai dai de hprawng mat wa ai. E dai hku na Wa Byen ni nta de nga rai na dai de kaba wa re hpang she shi gaw e kaba wa hpang gaw shi e shi gaw alawng masha langai mi rai sam ai shi gaw kadi-thitsar mung grai nga ai Sao Hpa Hkan rai sam ai. Jinghpaw amyu ni gaw e Wa Byen ni Wa Byen ni amyu kaw kaba wa nna nga rai nhtawm hpang jahtum e ndai wo ra kaw na n-gun da ting ndai Luk Hkan amyu ni hpe mung loimi n-gun da ting la rai nhtawm me e n-gun bai dat nhtawm me Lung Gyeng hpe bai gasat ai. Lung Gyeng hpe gasat ai shaloi gaw Lung Gyeng ni gaw bai sum mat wa sa. E Lung Gyeng amyu ni gaw ya gaw wo Woi Sali India de hprawng nga Sam ni dai de law mat wa ai nga rai nga. Dai shaloi she e Lung Gyeng hpe e Luk Hkun gasat ai shaloi kaw anhte kaji Nmai Tang ma langai lawm ai da. E ndai Alai Tang ma Samu Tang ma marai Tang masum lawm ai ga rai nga ai anhte duleng amyu hta na. E shanhte gaw nang de mi gaw Luk Hkun ni saw ai Lung Gyeng hpe gasat na matu ngu ai e Luk Hkun ni saw ai. Rai yang she shanhte kahpu e shanhte kahkau masha masum Dawng Rawng Yang ngu ai lam kaw shanhte shara mi kaw yup nna bawng ma ai da. "Aga an nau ni masum anhte jinghku masum an hkau ni ya ndai Sam ni hpe gasat ai gaw Luk Hkun maga e chyu lawm nga jang gaw Lung Gyeng lama dang yang gaw anhte gaw bai yak, Lung Gyeng maga chyu lawm nga yang gaw anhte gaw bai, dai majaw anhte garan nna lawm ga" nga ma ai da shanhte gaw wo ra kaw. Shaloi she ndai "Shada da gaw yu hkat ga yaw, shada da gaw hpyen ntai hkat ga" nga na shanhte gaw ndai hku na loili lagu bawng sam ma ai. Rai yang gaw anhte kaji Tang hpe gaw shanhte bawng nhtawm me e Lung Gyeng maga shalawm dat Lung Gyeng maga shalawm dat ai. Wo ra Alai Tang hte e Samu Tang wa rai yang gaw Luk Hkun maga lawm dat re. Shaloi she shada da lawm na gasat hkat jang she gasat hkat sai moi gaw nri nhtu prat re gaw nri nhtu hte gasat hkat kahtam hkat re baw daw. Nang Je Hkun Sanat ngu la langai nga ai dai ten hta Je Hkun Sanat ngu ai gaw ndai kawa madang hpe jahkraw la nhtawm me yam bang nhtawm me nat ai baw daw. Ndai gaw Luk Hkun ni ndai baw galaw lu sam ai rai yang gaw anhte Ji Tang gaw ndai Luk Hkun wang hpe hpya ai ten hta e ndai Je Hkun sanat hte gap nna sat sai nga ai. Dai kaw e Lung Gyeng ni saw ai shani kaba shi nmai dang sum ai majaw kalang ta dai shaloi gaw Lung Gyeng ni gaw majan sum sa. Rai yang gaw dai shani kaw na gaw Lung Gyeng ni gaw hprawng wa ai ga rai nga shi nmai dang ai gaw dai kaw sum mat sai. E hpang gau ngwi du hkra anhte share ningtawt ngu le ngai ma naw re ten hta pyi gaw nga langai hta sa sa ndai Lung Gyeng amyu hta na. Ndai hku na shawa ai anhte pu hka wa shangun ai ndai dai zawn rai na Lung Gyeng ni. Rai yang she ya ndai Sao Hpa Hkan e de ai rai nga ndai wo ra kawng marung Kawng Mulung ngu ai ndai gaw ndai Sao Hpa Hkan e de ai maumwi pa nga ai mi ndai gaw Sam nga ang hkang si ai shara re ngu ai dai kaw e shanhte hpara de ai. Dai ya Kawng Mulung gaw Sao Hpa Hkan e de ai Kawng Mulung re nga nna tsun ai. Dai majaw Kawng Mulung de hpang ai gaw ndai rai sa. Rai yang gaw hpara dai ten hta e anhte kanoi gaw anhte Jinghpaw ni ma hkra mung um dai ten hta sasana ndu ai gaw Yesu hkristu a mungga ma ndu rai na she anhte Jinghpaw ngai ma naw rai nga ten hta ngai pyi gaw e Kadi Kawng Mu de ai hta lawm sa ma re ten hta hkying mi jahku tsa mali shi jan ning hkan manga shi mali shi ning jan kaw kahtawng shagu gawk ngu grai de ma ai gaw. Hpung masha nau nlaw ai Yesu hkristu a kabu gara ai shiga nau nlaw ai gaw. E dai zawn rai na she ngai pyi gaw gawk ngu de e kadi e moi gaw grai nau nchye ai gaw "buk da an daram ki sa mani" nga dai baw daw langai lahkawng sha chye tsun rai na dai wa hpe hkaw dara shangun rai na e "Shata kru hpabaw sadi na i, hpabaw laning tup hpabaw sadi na i" ngu na ga kadi thit-sar hkan rai nhtawm me dai hku na galaw ai rai nga ma ai. Kahtawng shagu gawk ngu shadun ma ai gaw dai ten hta gaw. Gawk ngu shadun rai na she nawku ai yawng hkra "haw dara" chye ai ngu ai ndai hpe htaw Sam maga de sa nna mung haw dara ga sharin rai na she dai kaw alu gumhpraw "mu mu pye pye" moi gaw mu mu pye pye nga ma ai gaw dai hku na bang ai. Ya mani kru shi e manga shi aw kru shi ning hta kun anhte gawk ngu ndai hpe hpung tai na htu yu jang e moi na gumhpraw dingsa ni anhte ga kaw na gawk ngu le e dai htu yu yang she mu mu hte hte lap ni gumhpraw lap dang ga le moi na dang ga ni yawn ghkra galoi mali shi daram bang ai dai anhte ma ni htu shaw ai ma ni nre le ngai dinghku ma de sai goi. E dai htu shaw ai hpang e dai kaw hpabaw bang kun ngu yang gumhpraw mali shi jan lu ai. Ndai mu mu pye pye dai mu ni gaw dai ten hta gaw nlang sai goi pye nga ni gaw nlang sai goi moi na gumhpraw, mu pye ni nga na dai hku na jai lang ai. Rai na she kahtawng shagu ndai hku na gawk ngu ni grai shadun da na ya mani shang lawt du ai hpang gaw gawk ngu ndai ni hpe htu nna ndai kaw bang ai gumhpaw ni ndai ma ni dai hku na langai hte langai htu shawng htu shaw la rai sam ai da hku na ya gawk ngu ni ma hkra hpyet tawn da nu ai ndai shang lawt e hkying mi jahku tsa e kru shi mali ning hta gaw shanglawt du sai gaw anhte buga hpang de um shanglawt du sai gaw. E dai hku na rai sa rai yang gaw kanoi ngu na gaw kahtawng shagu de anhte Buddha kam sham ai ni tai wa ai. Dai ten hta she jawng ngu ai mung nau nnga ai gaw, hpaji jawng ngu nga ai gaw gara kaw sha nga a ta nga yang Machyangbaw kaw sha nga ai. Rai she jawng hpaw ai maumwi hpe bai tsun ga nga jang e jawng hpaw ai lam hpe e.
Origination date 2019-01-31
Origination date free form
Archive link https://catalog.paradisec.org.au/repository/KK2/0251
URL
Collector
Keita Kurabe
Countries To view related information on a country, click its name
Language as given Jinghpaw
Subject language(s) To view related information on a language, click its name
Content language(s) To view related information on a language, click its name
Dialect Standard Jinghpaw
Region / village Northern Myanmar
Originating university Tokyo University of Foreign Studies
Operator
Data Categories primary text
Data Types Sound
Discourse type narrative
Roles Keita Kurabe : depositor
Nmai Gam : speaker
DOI 10.26278/5fa2c92c908a2
Cite as Keita Kurabe (collector), Keita Kurabe (depositor), Nmai Gam (speaker), 2019. Putao ga de Myen du hpang wa ai lam (History of Burmese settlement in Putao). EAF+XML/MPEG/VND.WAV. KK2-0251 at catalog.paradisec.org.au. https://dx.doi.org/10.26278/5fa2c92c908a2
Content Files (3)
Filename Type File size Duration File access
KK2-0251-A.eaf application/eaf+xml 31.5 KB
KK2-0251-A.mp3 audio/mpeg 8.03 MB 00:08:46.35
KK2-0251-A.wav audio/vnd.wav 289 MB 00:08:45.996
3 files -- 297 MB -- --

Show 10 Show 50 Show all 3

Collection Information
Collection ID KK2
Collection title Kachin culture and history told in Jinghpaw
Description Recordings of Kachin culture and history in Jinghpaw. These materials were collected by Keita Kurabe, Gumtung Lu Awng, Sumdu Ja Seng Roi, and Labang Tu La as part of community-based collaborative fieldwork in northern Myanmar between 2017 and 2020. A total of 263 stories with 263 ELAN files, 263 transcriptions, and 15 translations are currently available (September 20, 2021). Transcriptions were contributed by Gumtung Lu Awng, Sumdu Ja Seng Roi, Galang Lu Hkawng, Hpauhkum Htu Bu, and Keita Kurabe. Stories were translated by Nbanpa Rita Seng Mai, Maran Seng Pan, Dumdaw Mike Tu Awng, Nhkum Htoi Awng, and Keita Kurabe.

For Kachin oral literature, please refer to:
https://catalog.paradisec.org.au/collections/KK1

Our research was made possible under the support of JSPS KAKENHI Grant Number JP17H04523, JP20K13024, JP20H01256, Linguistic Dynamics Science 3 (LingDy3) from Research Institute for Languages and Cultures of Asia and Africa (ILCAA), Tokyo University of Foreign Studies (TUFS), and JSPS Program for Advancing Strategic International Networks to Accelerate the Circulation of Talented Researchers "A collaborative network for usage-based research on lesser-studied languages."
Countries To view related information on a country, click its name
Languages To view related information on a language, click its name
Access Information
Edit access Keita Kurabe
View/Download access Keita Kurabe
Data access conditions Open (subject to agreeing to PDSC access conditions)
Data access narrative
Comments

Must be logged in to comment


No comments found