Description |
Translation (Rita Seng Mai)
Once upon a time, a girl from a village always pounded paddies to husk early in the morning. One morning, a boy came to her and asked her, "You always pound paddies every morning. Do you even have enough sleep?" She answered, "I am used to it. I have been doing this for a long time, so I'm used to it." He said, "I feel sorry for you, and I want to be friends with you. "I want to get close to you." She said, "That's great." He also helped her with her work. When morning came, she told him, "Let's go cut some banana leaves." She continued, "Today, I need to climb a big tree. I can't climb it." He said, "I can climb the tree. I will do it for you." Then they decided to go there together. The girl went there and was waiting for the boy. But he didn't show up. She thought, "I can't climb this big tree. There is no one to help me. I told him to help me, but why hasn't he come yet?" She was waiting for him under the tree. At that moment, the leaves were falling one after another. She thought, "Today, I don't have anyone to pick those leaves for me. I will just pick the falling leaves and take them." After that, she went back home. The next night, when she arrived home after picking up those leaves, the boy came to her. She asked him, "I asked you to help me pick the leaves, but why didn't you show up?" He said, "I came. I was the one who picked the leaves for you!" Then she was puzzled and thought, "He was not even there. How could he say he picked the leaves for me?" They went there the next day. She told him, "You lied to me yesterday. Help me collect some wood today." She was waiting for him there, but he didn't show up. She said to herself, "He lies to me every day. He said he would come to help me, but he didn't." Then she just picked up some wood nearby and went back home. At night, the boy came to her again. She told him, "You said you want to be friends with me and help me. You lied to me today! I don't want to be friends with you. You didn't come today, too!" He said, "I did! I came to help you. I am the one who collects some wood for you." Then she was surprised and puzzled. The girl's mother overheard their conversations. She wondered why they were talking that way and began to think about the reason. She felt that something wasn't right with the boy. She told her daughter, "Don't make friends with that boy. Don't stay close to him." Then she planned to have her daughter marry another boy. She told her, "Don't talk to him anymore. There are many boys who love you. I will let you marry one of them." At that moment, a caterpillar got stuck on the girl's breast. It was impossible to get rid of. The girl was stressed because she couldn't remove it, no matter how hard she tried. She thought, "This big caterpillar is stuck on my chest! I'm scared. I don't want to live with it. I am really scared to have this caterpillar stuck on my body. I don't want to live anymore. I will just drown myself in the river." Then she ran toward the river. When she arrived near the river, she found a beautiful flower there. She saw a beautiful plant there. She was crying hard. When she saw a beautiful plant near the river, she was drawn to it. She went closer to take a look. Then the caterpillar said, "Where is it?" and fell off the girl's body. Then she realized that the boy was the caterpillar. It was sticking to the plant. She thought to herself, "This caterpillar is my friend. He is the one who saves my life." She was so happy.
Transcription (Lu Awng)
Moi kalang mi hta mare langai mi kaw da, num kasha langai mi gaw nta kaw jahpawt daw mi pyi n mu shi yang shi gaw mam rawt htu htu re da. Mam rawt htu htu re yang she lahpawt mi gaw sa wa sai da, sa wa sai da la kasha langai mi wa she sa wa na she i da nang jahpawt shagu mam htu ai nang yup gaw hkru ai i ngu na san ai da. Yup gaw hkru ai i ngu tsun yang she ngai gaw da galoi mung ndai hku mam htu htu rawt htu re gaw man mat sai ngu da. Ngai gaw grai na sai majaw ngai gaw dai hku galoi mung galaw taw nga ai re ngu da. Dai la kasha langai mi she sa wa na she nang hpe ngai grai matsan dum ai ngu tsun ai da, grai matsan dum ai ngu na tsun she nang hte ngai grai hkau mayu ai ngu tsun ai da. Grai hkau mayu ai ngu tsun she, mam ni htu lawm re na she jahta ai da, jahta na she i grai hkrak sai nga na n htoi ni san wa jang she dai ni gaw an 2 hto ra de lahpaw sa dan ga i ngu tsun ai da. Num sha wa gaw e ngai dai ni hpun kaba law ai lakum hpun kaw lung ra ai le, ngai n lu lung ai ngu tsun ai da, ngai nlu lung ai ngu tsun na e ngai lu lung ai hpun ngu na she ngai lung na yaw, ngai lung ya na ngu tsun ai da, lung ya na ngu tsun na she dai shani gaw shan 2 tsun da ai ndai lagat lakum hpun pawt de sa sai da. Sa na she num sha mung sa na she dai la kasha wa gaw nsa ai da, nsa na she dai numsha wa gaw la nga sai da. Ya ngai dai ni ndai hpun kaba ndai kaw mung n lu lung ai, ngai hpe garum na kadai mung nnga ai, nga na she shi gaw ngai shi hpe tsun da ai wa shi hpa na n sa ai kun ngu na shi gaw lakung hpunpawt kaw la la re nga wa yang she, dai lakum hpun ntsa kaw na wa she lakum lap ni wa she langai hpang langai hkrat wa ai da. Langai hpang langai hkrat wa da, hkrat wa na she dai ni gaw ngai hpe lakum lap mung kadai ndi ya ai, ndai ngai hpun kaw na hkrat wa ai lakum lap sha ngai hta gun na wa sa na re ngu na shi gaw dai hku tsun na she shi gaw dai lakum lap ni sha gun hta gun na wa mat. Wa mat na she hpang shana bai da, hpang shana bai du yang she shi gaw nta kaw bai wa sai da, wa na she shana bai du, dai lakum lap di gun na she wa na she nta kaw she bai sa wa sai da la kasha dai gaw bai sa wa na she nang da numsha wa gaw san ai da, nang hpa majaw dai ni lakum lap di ya rit nga tsun ai nang hpa na nsa wa ai rai ngu na she dai la kasha wa gaw ngai sa ai le. Ngai sa ai ngu tsun ai da, nang hpe lakum lap di ya ai ngai re le ngu da, shi gaw mau sai da, numsha dai gaw i hpa na sa mung nsa ai wa mung ngai hpe lakum lap di ya ai nga gaw ngai grai mau sai ngu na shi na myit kaw dai hku lagu mau taw ai da. Lagu mau taw re na she hpang shani bai da, hpang shani bai re sai da. Nang mani ma masu sha ai dai ni gaw ngai hpe hpun sa woi hta yaw ngu na she hpun hta sa ai kaw manang tai ya yaw ngu da, re she hpun sa hta sa ai kaw ma dai la kasha gaw nsa sai da, shani gaw n sa mat re na she, dai hpun hta ai shara kaw mung numsha sa la taw da. Sa la taw re na she dai ni mung nsa ai gaw kaning re i ngu na she ngai hpe shani shagu masu sha ai ngu di na dai kaw na hpun ni sha hta la na makau hkan na hpun hta dan re na hta la gun na sha shi gaw wa mat sai da. Wa mat re she hpang e she shi nta du na she shana bai du re yang she kalang bai sa wa sai da e la kasha dai gaw. Nang da dai ni mung masu sha ai, manang ntai ai da, nang ngai hpe manang tai na ngai hte hkau mayu ai nga, ngai nang hpe garum mayu ai nga tsun ai nang masu sha ai. Dai ni ma nsa ai ngu tsun yang she ngai sa ai ngu tsun ai da, ngai sa ai hpa na nsa na nang gun ai hpun ni ngai hta ya ai re le ngu bai tsun ai da, re she numsha wa gaw n chye tsun hkra mau sai da. Mau re na she hpang e she kalang bai shi na kanu ni gaw shan 2 shaga ai na ai da. Na na she hpa majaw mi ndai hku wa mi tsun hkat ai kun ngu na shi kanu ni gaw grai myitru ai da, grai myit ru na she, kanu ni gaw lama mi shadu sai da, la kasha dai hpe lama mi shadu na she nang ndai la kasha hte hkum chyai sa nu hkum kanawn sa nu ngu. Nang ndai la kasha hte n mai chyai ai ngu na she shi kanu ni gaw oh kaga la hte jaw sha na matu she zuphpawng nga sai da, dai la kasha hpe nang hkum shaga sanu ngu tsun na she nang hpe yu ra ai ni nga ai ngu tsun ai da. Yu ra ai ni nga ai, nang hpe dai wa hte jaw sha na ngu tsun dat ai hte wa she dai num kasha dai na chyu kaw wa da shingjut kaba law wa she kap da. Kap re na she dai hku tsun nga ai kaw shingjut wa chyu kaw kap di na n mai di mat ai da. Gara hku a kut tim n mai di mat, gara hku a hkut tim n mai di mat re na she myitru sai da lu, nlu di hkraw jang she numsha wa gaw grai myitru sai da. Ya ngai hpe ndai chyu kaw wa mi n dai shingjut ndai ram kaba ai wa mi kap ai gaw ngai i nkam nga gria hkrit ai ndai shingjut ndai ngai n kam nga sai si mayu sai ngu di na shi gaw kagat mat wa ai da yaw, kagat mat wa na she hto hka kaba dai kaw she ngai da, ngai na hkum kaw wa ndai ram kaba ai shingjut kap taw ai gaw ngai grai hkrit ai, ngai n kam nga sai i, di mung n lu di ai ngu di na she shi gaw hka kaba kaw she sa gumhtawn si mat na ngu na kagat mat wa na she hka kau kaw she du ai da. Hka kau kaw du re yang she hka kau kaw wa she da nampan grai tsawm taw ai da law. Grai tsawm ai hpun tu taw ai da, hpun dai kaw wa she numsha wa gaw mu sai da. Shi gaw grai myitru grai hkrap di na kagat sa wa ai, hka kaba makau kaw she dai nampan hpun hpe sa mu re yang she shi gaw shi na myit kaw she ayi ndai ram ram tsawm ai nampan wa ngu di na ning hku nga sa yu dat ai shaloi she dai shaloi wa she dai nampan hpun kaw wa she shingjut dai wa gara kaw ma ngu di na she hkrat wa ai da. Shi chyu kaw na shingjut wa she hkrat mat di na she shi dai kaw na she aw la kasha ndai gaw shingjut she re hka ngu na shi na myit kaw she dai i di mat ai kaw na she shi gaw nye na manang wa gaw shingjut she re nga hka ngu di na shi na myit kaw dai hku hkam la di na she shi gaw dai nampan hpun kaw e jungtaw ai i, jung taw ai dai kaw shingjut i ndai wa gaw nye na manang she re. Re nga ai ndai nye na asak hpe hkye ya ai ndai wa re ngu na shi gaw dai kaw grai kabu mat ai da. |