Item details
Item ID
KK1-0709
Title Nang Bya hte la law yen nau ni a lam (Nang Bya and the bullies) with notes
Description Ya ngai hkai na maumwi gaw moi na nangbya ngu ai hte lalaw yen nau ni maumwi re nga. Moi da nangbya ngu ai la langai mi grai masu sha chye ai la langai mi nga ai da. Re jang gaw shi gaw lani mi na nhtoi hta oh ra lapu galu kaba ngan re lapu wa kawan na hpum ai da. Hpum taw nga jang she lalaw yen nau ni gaw e nangbya dai hpa baw re ta? dai kaw hpa galaw nga ngu? hpa galaw n galaw hkum tsun yu mu, ngai pyi ndai moi na ni pyi ndung mai ai lahkum tingnyang dai kaw dung nga ai grai pyaw ai. E re yang anhte ma dung yu na le ngu, ar nmai dung ai, ngu yang ar moi mi pyi dung shangun rit le. Mai ai le, ya ngai hto ngai oh de sa wa na, ngai hto kawng kaw bum kaw du jang ngai kahpraw dum dat, kahpaw lata hte ning nga i hpyaw dat jang dai dum jang dung u e ngu da. Shaloi she kaja wa nangbya shi gaw hto bum kawng de sa mat wa na she hto kawng kaw na she lahpraw chi nga di dat jang dai lapu hpe wa lalaw yen nau na langai mi dung dat ai da. Ya grai dung pyaw ai ja tingnyang re nga gaw dung dat yang she, lapu wa lapu ning re magaw taw ai wa pyan wa na she shanhte ni hpe shachyut ai, um ndai nangbya ndai masu sha ai re, ya shi e mahtang she yaw na re ngu na anhte masu ai ngu na shachyut ai dai lahpyaw dum ai de shachyut yang she, ya gara hku, nang dung la ja lahkum re nga kawa wa ai le ngu she um nanhte n chye dung ai re nga, re na she nga hkyi nga wuloi ni hkyi nye tawn ai kaw bai dung ai da, ya nang dai kaw hpa sa galaw ai rai ngu, ndai gaw ja baba ngu re. Ndai mung grai manu dan ai ngu she, hka anhte mung dung yu na re ngu mai ai, ngai oh kawng kaw na ngai lahpyaw dum jang dung u ngu. Dai shaloi dung yang she nga hkyi dung achya la jang she har nangbya ndai grai masu sha ai yu, bai hkan shachyut yang shi gaw hto lagat noi ai lagat pa pa re noi ai kaw bai nga nga la ai da. Nang anhte e masu sha ai law, ngu she hkum tsun yu mu, hkum tsun yu mu, ngai pyi nang ja bau langai mi mu nga ai ngu da. ja bau langai mi mu nga, hka gara ja bau nga, dai lagat pa pa re noi ai dai hpe she jabau ngu hku re nga, dai re yang loi mi dum yu ga le ngu nmai dum ai ngu. Ndai dum jang gaw ja gumhpraw grai lu wa ai baw re ngu. E dai re yang gaw dum yu ga ngu. Nmai ai law, nmai dum ai nga, e dum yu ga, dai re yang gaw ngu, re jang she e anhte lalaw kasha ni hto ra bum kaw wa jahtau jang she dum u ngu. Dai jang hto koi mat na bum kaw na woh dai lagat pa wa lahtum dat jang lagat ni mawng na shi e kawa, kawa jang she bai shachyut ai da, lalaw yen nau ni e shachyut, aw chye, lalaw yen nau ni dai nangbya e shachyut, shachyut yang she ohra shangu htat gun ai la langai mi lam kaw hkrum ai da. Dai kaw hkrum re she e hkau dai shangu ngai gun na, nang hto shawng de gat gat u, hprang u, nang e shachyut ai ni nga ai ngu, hpa baw re na, nchye ai nchye ai nang e tam ai masha nga ai ngu dingla wa mung shangu shabawn dai wa e nangbye e raw ya na hto kagat mat, dai shi e she shachyut ai lalaw la ni gaw ya ndai kaw nangbya nga la wa n lai i nga, lai sai, gara kaw ngu, hto shawng de ngu, hto shangu gun ai re ngu, dai she bai shachyut, nangbya wa shi gaw shangu gun masu su na nga ta, re yang she dai shangu gun ai masha e mung e nang dai shangu ngai gun na, nang shawng de gat gat mat wa u, nang e shachyut ai masha nga ai, re jang she kaja wa shangu gun ai wa mung kadai shachyut ai nga, nchye ai, nang e tam ai masha nga ai nga, kaja wa shangu shi la gun na kagat mat wa. Hto shawng kaw she la langai mi bai n hkun htu ai da, nhkun htu she e dai hpa baw di na ngu, um masha ni mungkan ga de sharaw hku wa ai, wan hkru sharaw hkru na re da, ga de htu rawng yang she mai ai, ngu na re jang dai lalaw yen an nau hte mung naw htu na law, anhte mung htu na nang grai lawan ai hku chye htu i anhte e shawng htu ya rit ngu, mai ai nga, re na she lalaw ni e n hkun htu ya rai, ya gaw rawng mu, dai kaw hprawn mu ngu, re na she dai lalaw yen nau ni nhkun kaw rawng jang shi re jang gaw dai kaw na ( amike tarike) maza mala ni nhkun de htawm bang na wan nat dat re na hprawng mat wa. Hprawng mat wa re ya ndai nangbya ndai grai masu sha ai. Ya hkawhkam wa e hkawhkam wa hpe she ndai nangbya e sat kau ra ai grai masu sha ai re, ngu na di, gai nangbye e sa shaga la yu masu ngu, shaga la, dai hkawhkam wa gaw nang nangbya nang grai masu sha da. Kaning re masu ai re i, madu hkawhkam e ngai masu ai baw n dum lu ai da, ngai masu n dum lu ai, wa la su nta de na wa la su, hka hkawhkam e ya ngai masu n dum wa la na le, nang ndai na hkawhkam wang kaw kalang mi hkawhkam wang kaw nampan sun yu let kalang mai grup hkra naw hkawm yu, ngai gaw masu ndum wa la na ngu hkawhkam wa shi wang kaw na shi hkai tawn ai nampan sun ni yu na ningwan ai, shing ngu nta de wa masu su na she, Bai sa wa, hka masu ndum la dat yu u, ngai yu yu ga ngu da, n nga ai gaw, nang hpa majaw masu ai rai, dai nang mung hkawhkam nang na a wang shinggrup hkra hkawm kau ai gaw dai zawn re nteng ai tsun ai hpe masu ai ngu nang nye kraw kaw rawng ai n dum kaga nnga ai, masu na ndum nang nye myit kaw rawng ai ngu da. Shaloi she um ndai nangbya ndai e gaw teng teng sat kau ra ai ngu, dai shaloi ndai mung masha ni e gaw shi e yu ai mung masha ni e tsun ai e ya ngai gaw hkawhkam wa a masu sha kau sai, shi ngai e sat na nga re, dai majaw ya ngai lama si yang dai hku dai hku galaw e ngu shi e gaw dai hku ngu i, asik rawng ai baw rai lu na hku dai hku manang ni e tsun da ai da. Dai jang she nmai koi ai hkawhkam wa a (amink) hte nmai koi ai re nga, shaloi she shi gaw asik rawng ai arai hka ntsin dai kaning rai nmai, hkawhkam wa lu sai re majaw gaw lu shangun sai re majaw lu ra ai le, dai she ya ngai ndai gung rawng ai ntsin ndai lu na re sai. Re jang gaw ngai hpe ngai si jang e ngai hpe galeng nga na lagaw ning re kaw na sumpyi dum nga ai hku ngai hpe mang dai hku sharawn tawn mu, re na dai sumpyi dum ai kawa sumpyi kata kaw na lagat rim bang na lagat tali tali na ngoi jang sumpyi dum ai hku ngoi u ga nga, manang ni e dai hku tsun ai. Re jang she dai gung tsi rawng ai asik rawng ai tsi dai yawng lu sai da. Nangbye e jaw lu sai nga majaw si mat sai da, si na dai shi a manang ni dan di na sumpyi dum ai hku galeng nga na sumpyi dum ai hku galeng tawn jang she masha ni nangbya nsi kun si kun yu mu ngu e nsi ai loh hto sumpyi dum na galeng nga ai ngu da. Shaloi dai masha ni gaw a gung ndai shawoi pyi lu yang masha si ai wa mi, ya dai ni na lang gaw ndai nangbya nsi ai gaw kaning re kun ngu she gung dai ni jaw lu ai ni mung bai chyam yu ai hku rai re nga ai, bai lu ai ni dai ni mung si nangbya mung si re na si htum mat ai da.

Notes:
1. Nang Bya is a popular trickster in Kachin folktales, who are a person or an animal that always lies and teases others. It is known by the names of Nang Bya, Mang Bya, Mawng Byaw, and others depending on dialects and languages.

2. For more stories about Nang Bya, see:

KK1-0027
KK1-0028
KK1-0072
KK1-0233
KK1-0234
KK1-0296
KK1-0297
KK1-0326
KK1-0339
KK1-0364
KK1-0475
KK1-0549
KK1-0640
KK1-0709
KK1-0735
KK1-0973
KK1-1209
KK1-1210
KK1-1286
KK1-1379
KK1-1462
KK1-1711
KK1-1785
KK1-1786
KK1-1788
KK1-1789
KK1-1790
KK1-1791
KK1-1792
KK1-1793
KK1-1794
KK1-1795
KK1-1798
KK1-1855

3. See Kurabe (2018) for a story of Mang Bya.

References
Kurabe, Keita. 2018. A Jinghpaw folktale text: A liar Mang Bya. Journal of Kijutsuken 10: 69-80.
Origination date 2017-02-10
Origination date free form
Archive link https://catalog.paradisec.org.au/repository/KK1/0709
URL
Collector
Keita Kurabe
Countries To view related information on a country, click its name
Language as given Jinghpaw
Subject language(s) To view related information on a language, click its name
Content language(s) To view related information on a language, click its name
Dialect Standard Jinghpaw
Region / village Northern Myanmar
Originating university Tokyo University of Foreign Studies
Operator
Data Categories primary text
Data Types Sound
Discourse type narrative
Roles Keita Kurabe : depositor
M. Brang Awng : speaker
DOI 10.4225/72/5989e35a169f8
Cite as Keita Kurabe (collector), Keita Kurabe (depositor), M. Brang Awng (speaker), 2017. Nang Bya hte la law yen nau ni a lam (Nang Bya and the bullies) with notes. EAF+XML/MPEG/VND.WAV. KK1-0709 at catalog.paradisec.org.au. https://dx.doi.org/10.4225/72/5989e35a169f8
Content Files (3)
Filename Type File size Duration File access
KK1-0709-A.eaf application/eaf+xml 19.9 KB
KK1-0709-A.mp3 audio/mpeg 12.3 MB 00:13:25.825
KK1-0709-A.wav audio/vnd.wav 443 MB 00:13:25.804
3 files -- 455 MB -- --

Show 10 Show 50 Show all 3

Collection Information
Collection ID KK1
Collection title Kachin folktales told in Jinghpaw
Description Recordings of Kachin folktales and related narratives in Jinghpaw. These materials were collected by Keita Kurabe, Gumtung Lu Awng, Sumdu Ja Seng Roi, Hpauhkum Htu Bu, Labang Tu La, Gumtung Htu Nan, and Lashi Seng Nan as part of community-based collaborative fieldwork in northern Myanmar. A total of 2,491 stories with 2,481 ELAN files, 2,481 transcriptions, and 1,369 translations are currently available (March 25, 2024). Transcriptions were contributed by Gumtung Lu Awng, Pausa La Ring, Galang Lu Hkawng, Sumdu Ja Seng Roi, Hpauhkum Htu Bu, and Keita Kurabe. Stories were translated by Nbanpa Rita Seng Mai, Sumlut Gun Mai, Lazing Htoi San, Maran Seng Pan, Dumdaw Mike Tu Awng, Nhkum Htoi Awng, and Keita Kurabe.

Animated stories are available at:

https://catalog.paradisec.org.au/collections/KK3
https://www.youtube.com/@kachinfolktales
https://www.facebook.com/KachinStories

Other Kachin culture and history are available at:

https://catalog.paradisec.org.au/collections/KK2

Our research was made possible under the support of JSPS KAKENHI Grant Number JP17H04523, JP20K13024, JP20H01256, Linguistic Dynamics Science 3 (LingDy3) from Research Institute for Languages and Cultures of Asia and Africa (ILCAA), Tokyo University of Foreign Studies (TUFS), and JSPS Program for Advancing Strategic International Networks to Accelerate the Circulation of Talented Researchers "A collaborative network for usage-based research on lesser-studied languages."
Countries To view related information on a country, click its name
Languages To view related information on a language, click its name
Access Information
Edit access Nick Thieberger
Keita Kurabe
View/Download access
Data access conditions Open (subject to agreeing to PDSC access conditions)
Data access narrative
Comments

Must be logged in to comment


No comments found