Item details
Item ID
KK1-0090
Title Lep a lam (The mythical wild-man inhabiting the wilderness)
Description Transcription (La Ring)
E ndai moi.. shawng de shaning hkying mi matsat tsa ning hte hkying mi matsat tsa manga shi ning lapran hta e byin ai maumwi mabyin kaja wa byin ai maumwi re ndai gaw. Anhte mali nmai walawng kaw htawra hka makau kaw na e "Jingma wa sha" ngu ai mare kaw e anhte mayu wa sha ni nga ai. Ndai wa sha ni gaw shayi sha grai.. tsawm ai Ja Nan ngu ai hpe lu ai. Lu ai shaloi shanhte gaw bum yi galaw sha ai. Re majaw bum yi sa ai shaloi ndai shanhte a shayi sha hpe ndai nat lep jahtung ni shapoi la mat wa ai. Shapoi la mat wa nna shaning laning mi jan daram nta de nwa nna dai hku mat mat wa ai shapoi la ai. Dai zawn re lam hpe ndai ji nat jaw ai ten re majaw maw shabawn shama jaba wawt nna ndai nat yu nna ndai wawt yu ai shaloi "E lep nat ni shapoi la sai nanhte a kasha gaw ya gau ngwi she wa na re shanhte ndat sai" ngu nna ndai nat ni tsun ai lam nga ai. Shabawn shama na pru ai lam nga ai, dai re ai majaw gaw shanhte kanu kawa ni gaw ji nat jaw nna ndai dumsu nga ni hpe jaw jau nna shanhte a kasha hpe bai wa na matu grai.. galaw ai. Raitim mung nwa.. rai nna shaning laning mi jan na ai hpang gaw shanhte kasha wa kalang mi wa ai. Wa nna "E.. nye kanu kawa ni e ya ngai hpe nat ni woi la mat wa sai dai re majaw gaw ngai bai nwa gaw nmai sai dai re majaw gaw ya nanhte hpe e nat ni ja hpaga bang na nga nna tsun ma ai" e nga nna wa tsun ai. Wa tsun ai shaloi gaw e "Ndai shata man jahku ndai aten hta rai ang ai maji ta praw shi jahku ya shani she rum hpang shi jahku yang shani she ndai ja hpaga bang na nna lep nat ni ja hpaga bang na" nga na tsun ma ai. "Dai shani gaw npan, shanhte a wang npan kaw wulawng ni hpe hkum la da, hkum pat da daini hpaw da mu" ngu na htet dat ai. Htet dat ai shaloi kaja wa ndai shi jahku, rum hpang shi jahku ya shana gaw ndai lep ni ja hpaga bang ai ndai dusat dumyeng ndai sharaw kaw na ndai nga, shan nga, wa, tsap, chyahkyi nam na dusat hkum hkra hte u ntsa malen pyen ai woi, lagang, ngrau ma hkra dai shana jang ndai shanhte a npan kaw e wang kata kaw yawng mahkra gau bang da ya ai da. Gau bang da yang rai dai ni gaw shanhte mung rem mung hkrit, matse labye re majaw gaw ndai kanu kawa kahpu kanau ni gaw dai salang ni hku nna "E.. ya anhte ndai gara hku mi raitim anhte rem nga yang mung matse labye dai ram re kaba ai dai ram law ai gaw anhte nlu rem ai, raitim mung ya anhte hpe jaw ai gaw anhte hkap la sai, anhte shi hpe nanhte hpe jaw ya sai, ndai dusat ni gaw anhte ra ai ten ni hta hpang jahpawt ndai nhtoi htoi ai hte hpang jahpawt gaw ndai dusat ni hpe yawng.. hpaw kau dat ai. Hpaw kau dat ai shaloi gaw shanhte gara hku tsun ai i nga yang gaw rai yang wa sha ni gaw salang ni gaw "Ndai dusat dumyeng ni gaw anhte hkap la sai rai na anhte ra ai shani e nanhte hpe tsun ai shani anhte hpe gap sha na ahkang sha jaw mi, ndai mayat maya wa ai ma hkra gaw anhte a rai sai, dai re majaw gaw anhte ra ai shani anhte hpyi na re e dai sha anhte hpe ahkaw ahkang jaw mi" ngu na ndai nat ni hpe tsun dat ai da. Dan na ndai sharaw kaw na hkawt ndai dumsu, shannga, tsap, wa ndu ndai ni hpe chyahkyi shannga ni hpe yawng mahkra bai dat dat ai da. Manu mana ndai wang tup hkra bang da ya ai da. Shingrai rai na shi kasha gaw hpang shani gaw "Ya e nau nna yang hpu bang na re. Hpu bai nanhte hpe grai kaja ai jaw na re nga na tsun ma ai" ngu na kasha gaw dai hku na wa tsun da ai. Tsun da na hpang lani mi din ai hte kasha gaw bai mat mat wa sai.. da. E wa sha Ja Nan gaw e ndai lep nat ni bai shapoi la mat wa ai. Shapoi la mat wa na shanhte gaw masum ning, shaning masum ning nga ten hta ma langai lu ai. Dai ma ba nna wa ai da. Ma ba nna wa ai kaw jahpawt gaw, shana gaw yup nna jahpawt jau jau rawt nna kanu gaw shat shadu re ten hta ma hpe dai kanu shat shadu ai nbang dun maga de shagwi da ai dai kaw. Dai kaw shayup da ai. Rai na shi gaw mamhtu rawt ai, mamhtu nga ai rai yang kanu hpe e ning ngu tsun ai da. "Nye kasha ndai hpe shagwi da ai, shayup da ai ma hpe hkum hpaw yu ya nu e, ndai kaw yu ya jang mung nat ni e nra na re, hkum yu ya" ngu ai. Raitim kanu gaw "Hkum yu ya nga majaw kaning re kasha lu ai re kun nye kasha" ngu na hpaw ya yu ai.. da. Hpaw ya yu shaloi dai nat, dai nat kasha gaw ladi ma nhtang tu ai, lagaw lahpan ma nhtang maga de rai taw ai e dai hpe mu ya ai.. da. Rai yang gaw kanu gaw nyu ai nga na ningdang ai da raitim mung kasha gaw wo nat ni wa mahtang gaw lep ni wa mahtang chye ai majaw dai, dai kaw na pawt nna hpang de gaw e "Nang nu nang ngai tsun ai nmadat ai re majaw gaw kashu kasha woi nna ngai nwa sai" ngu nna e wa sha Ja Nan gaw nat jan tai ai wa gaw dai hku tsun da ai da. Rai na ndai shanhte hpe e hpaga bai bang na matu Ndai kunghkawng (numhkaw) ndai mam htu ai shaloi na kunghkawng dai hpe e shingnoi mi kinhtaw shingnoi mi mahkawng ya rit" ngu na dai hku tsun ai da. Tsun ai shaloi shan wa kanu gaw jahpawt shagu na mam kunghkaw (numhkaw) hpe mahkawng nna shingnoi mi tup hpring ai hte maren gaw e kasha gaw dai gun mat wa ai da. Kasha dai gun mat wa ai shaloi "Nanhte ndai ndai kunghkawng (numhkaw) masat mat wa ai ayai mat wa ai gawn nna nanhte hpe grai manu dan ai arung arai dai hpe hpaga dai hpe jaw na re, dai re majaw gaw ndai numhkaw hpe law law taw nna kawan da ai shara kaw gaw nanhte lu na sha na nhtum nwai prat dingsa galoi mung e lu na sha na shara dai madun ai rai na re e" ngu nna dai hku na shi gaw wa mat wa ai da. Dai re majaw gaw dai mare hkan na wa sha kaw na mare salang ni nat jaw salang ni yawng.. hkan sa mat wa ai da. Hkan sa mat wa ai shaloi ndai Tra hka kaw zup ai lai ma hka ngu ai e kaw du ai. Du na dai kaw hkan lung wa yu yang numhkaw hpe hkan lung wa yu yang dai numhkaw gat ai kaw hkan lung wa yu yang nambat langai gaw ndai wuhtang, nga wuhtang lung ai shara, ja sha mai ai shara hpe madun da ai da. Rai na bai dai kaw na bai numhkaw hkan nna bai lung wa yu ai shaloi gaw ndai namsi ahkyeng hkyeng rai na grai.. mu ai na zawn re namsi hpun kaw grai noi ai dai hpe madun ai, dai hpe mu ai da. Re yang gaw dai gaw dai mare masha salang ni gaw e "Kapum si ngu na shamying ya ga ndai nat ni a namsi ndai gaw" sha yu, shanhte di sha yu yang mung grai dwi grai mu ai namsi re da. Dai kapum si ngu na shamying da ai da namsi dai hpe mung. Rai na dai kaw na lai lung wa jang gaw manu mana ndai tsaw ai ndai lung hpra dai kaw du ai. Du ai shaloi gaw dai kaw yu yu dat ai shaloi gaw ndai lagat pyewa, lagat pa matsat tsa ram.. noi ai shara hpe shanhe hpe madun da ai.. da. Rai yang gaw shinggyim masha ni ndai lung di lu na matu ndai nlung hpe gaw da nna dai mahkrai hkrai na matu chya na matu nlung hpe waw da ya ai da. Waw da ya na dai shinggyim masha ni lung nna dai hpe di sha na matu hkrak di na nlung hpe waw nna dai hku di ya ai da. Dai di na galaw ya rai yang gaw dai kaw dai ndai kaw prat ding nawng dai ten hta gaw ndai matsat tsa ram ndai pyewa matsat tsa ram noi ai. Ya du hkra dai gaw ya du hkra di sha ai. Rai yang gaw dai pyewa gaw kahtawng shi manga gun di pyi gaw ndang ai. Majoi she dai hku nna gat baw sha la nna e kahtawng shi manga gun sha ai. Dai ram rai nna law na e sumbrau i noi taw ai le lagat noi taw ai re da. Dai hpe mung jaw da ai da. Dan rai na shanhte hpa ndai matsun da ai dai shaloi gaw da ndai shanhte hpe "Ndai di sha ai shaloi gaw nanhte chyan na shara mung galaw da ya sai rai na wan hkut loimi shamawng dat jang ndai lagat ni hprawng wa na re, dai shaloi kadoi la mu" ngu na shanhte hpe gaw dai hku tsun da ai da. Tsun da nna shanhte di sha na re shaloi masha law law sa nna wan hkut shamawng dat ai shaloi lagat ni wa nang nna na hku wo.. hprawng mat wa nna dai hpe htaw.. lakang chya nna mi shanhte waw da ya ai nlung dai hku na lakang htan nna kadoi la nna le de langa lap hpe ja tawn da nna dai kadoi la nna shanhte gaw gun la ai. Ntsin ni hpe mung ra ai made raitim ndang ai.. da. Gai kahtawng shi manga nga jang gaw kahtawng mi gaw htinggaw gaw shi manga hkun nga ai le i. Dai htinggaw shi manga gun sha tim pyi gaw gaw ndang ai majoi sha dai hku yawng mat wa ai lagat ntsin mung dai hku na dai gat baw sha la ai da. Dai hku na gun la ma ai da. Rai na dai langai mi dai kaw na lai rai jang gaw dai makau kaw bai gara hku bai re nga jang gaw e dai sa ai ni sha na e sa ai ni sha na matu ndai hpunru hte gyit nhkang da ya ai shannga, wa ndu, chyahkyi dai ni hpe dai sa ai ni sha na matu dai gyit da ya ai da. Dan na dai hpe mung shanhte kahtam nna i galun nna sat nna gun wa sha ai nga.. tsun ai.. da. Rai na e ya du hkra shanhte gaw ndai wa sha mare kaw e nga nna e jinat jaw ai ten ni hta ndai ga saw ai ten ni hta ra jang gaw nam kaw sinat lang nna sa ai shaloi gaw galoi mung shanhte gaw gap sha lu ai. Chyahkyi shannga galoi mung shanhte ntaw ntsang lu gap sha ai. Rai na langai mi gaw shanhte hpe e hpang e gara hku bai tsun ai ta nga yang gaw da, "Nanhte yi, bum yi galaw ai shaloi anhte tsing magang ya na, anhte nat ni sa magang ya na. Dai shaloi anhte sa ai re shaloi nanhte gaw hka, hka nhtung kade" ngu ai hpe shanhte tsun ma ai da. Hka ja da ya nna shat man kade shadu da ya na ngu tsun jang gaw anhte tsing magang ya rai na re da. Dai re majaw shanhte gaw tsawmra ning wa ning hkun sumshi ning, mali manga shi ning wa shanhte gaw tsing magang mung nra sai da. Tsing magang yawng dai masat da ai shaloi ndai nat ni magang kau ya, sat kau ya ya rai na dai hku galaw nna dai hku nga pra wa ai da. Rai yang hpang jahtum de gaw ndai mare hkan e kahpu kanau ngu ga le ndai mare hkan na masha nkau mi gaw shanhte hpe manawn wa ai da. Ndai tsing magang nra ai dai zawn rai na mam lu sha ai ngu gaw ndai gaw e shanhte mung grai.. shanhte hpe manawn wa ai majaw ndai nat jahtung ni nra ai baw ndai machyang zawn re amyu myu dai gat ya dai hku na tawn da ya rai na hpang jahtum gaw e dai nat ni mung tsing nmagang ya ai sha nat ni hkrit ai baw hkrai dai hku galaw da ya ai majaw hpang jahtum rai jang gaw nat ni tsing nmagang ya sai da. Rai yang gaw hpang jahtum gaw gara hku bai byin a ta nga yang gaw shanhte gaw ndai "Ga saw ai hkan ni shanhte hpe e tsun da ai. Ga saw ai rai nna ndai nat jaw ai zawn re ni, mammu ga saw ai zawn re amyu myu e hkan jaulu jailang na matu galoi mung nanhte a ndai ga ndai re, galoi mung anhte tsun da ai ndai nanhte hpe hpaga bang da ai dusat dumyeng ndai ni hpe anhte hpe myit dum nna anhte hpe shaga dat ai shaloi shaga dat nna nam de sinat lang nna sa mu, sa mat ai shaloi, sa ai shaloi anhte jaw ya na" ngu tsun da ai majaw daini du hkra shanhte gaw dusat dumyeng i shanhte jaw ai mi na nga i shannga, wa ndu, chyahkyi ni mi gaw aloi sha daini du hkra gap sha nna nga ai. Rai na ndai lagat mung e daini du hkra e shaning dai ram ning na timung law law wa manga tsa kru tsa nga na pyewa noi nna re hpe shaning shagu aten du jang gaw galoi mung masha law law hpe saw nna galoi mung di sha lu ai. Lagat hpe mung rai na dut sha mung ja hpaga ten hta mung lang ai dai hpe ja gumhpraw hpe. Grai akyu rawng ai hku na dai nat ni jaw jau da ai ndai hpaga bang da ai arung arai gaw ya du hkra myi chyaw mu lu ai, na lu ai lam re. Dai re gaw ndai maumwi gaw kaja wa nan byin ai dai wa sha ni wa sha Ja Nan ngu ai nat ni la ai kaw lu la ai sut gan ni re ngu na maumwi gaw ndai kaw htum sai re.
Origination date 2016-12-14
Origination date free form
Archive link https://catalog.paradisec.org.au/repository/KK1/0090
URL
Collector
Keita Kurabe
Countries To view related information on a country, click its name
Language as given Jinghpaw
Subject language(s) To view related information on a language, click its name
Content language(s) To view related information on a language, click its name
Dialect Standard Jinghpaw
Region / village Northern Myanmar
Originating university Tokyo University of Foreign Studies
Operator
Data Categories primary text
Data Types Sound
Discourse type narrative
Roles Keita Kurabe : depositor
G. Brang Tawng : speaker
DOI 10.4225/72/598c88bdbe1c5
Cite as Keita Kurabe (collector), Keita Kurabe (depositor), G. Brang Tawng (speaker), 2016. Lep a lam (The mythical wild-man inhabiting the wilderness). EAF+XML/MPEG/VND.WAV. KK1-0090 at catalog.paradisec.org.au. https://dx.doi.org/10.4225/72/598c88bdbe1c5
Content Files (3)
Filename Type File size Duration File access
KK1-0090-A.eaf application/eaf+xml 40.6 KB
KK1-0090-A.mp3 audio/mpeg 13.2 MB 00:14:24.25
KK1-0090-A.wav audio/vnd.wav 475 MB 00:14:23.996
3 files -- 488 MB -- --

Show 10 Show 50 Show all 3

Collection Information
Collection ID KK1
Collection title Kachin folktales told in Jinghpaw
Description Recordings of Kachin folktales and related narratives in Jinghpaw. These materials were collected by Keita Kurabe, Gumtung Lu Awng, Sumdu Ja Seng Roi, Hpauhkum Htu Bu, Labang Tu La, Gumtung Htu Nan, and Lashi Seng Nan as part of community-based collaborative fieldwork in northern Myanmar. A total of 2,491 stories with 2,481 ELAN files, 2,481 transcriptions, and 1,369 translations are currently available (March 25, 2024). Transcriptions were contributed by Gumtung Lu Awng, Pausa La Ring, Galang Lu Hkawng, Sumdu Ja Seng Roi, Hpauhkum Htu Bu, and Keita Kurabe. Stories were translated by Nbanpa Rita Seng Mai, Sumlut Gun Mai, Lazing Htoi San, Maran Seng Pan, Dumdaw Mike Tu Awng, Nhkum Htoi Awng, and Keita Kurabe.

Animated stories are available at:

https://catalog.paradisec.org.au/collections/KK3
https://www.youtube.com/@kachinfolktales
https://www.facebook.com/KachinStories

Other Kachin culture and history are available at:

https://catalog.paradisec.org.au/collections/KK2

Our research was made possible under the support of JSPS KAKENHI Grant Number JP17H04523, JP20K13024, JP20H01256, Linguistic Dynamics Science 3 (LingDy3) from Research Institute for Languages and Cultures of Asia and Africa (ILCAA), Tokyo University of Foreign Studies (TUFS), and JSPS Program for Advancing Strategic International Networks to Accelerate the Circulation of Talented Researchers "A collaborative network for usage-based research on lesser-studied languages."
Countries To view related information on a country, click its name
Languages To view related information on a language, click its name
Access Information
Edit access Nick Thieberger
Keita Kurabe
View/Download access
Data access conditions Open (subject to agreeing to PDSC access conditions)
Data access narrative
Comments

Must be logged in to comment


No comments found